Μέτρηση του όζοντος και του διοξειδίου του αζώτου με τη χρήση δορυφορικών συστημάτων
Από RemoteSensing Wiki
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Global Ozone Monitoring Experiment-2 (GOME-2) που τοποθετήθηκε στο δορυφόρο στο MetOp έχει σκοπό τον έλεγχο του στρώματος όζοντος και την ποιότητα της ατμόσφαιρας. Αυτό βασίζεται στην έναρξη μιας μακροπρόθεσμης ευρωπαϊκής υποχρέωσης για τον έλεγχο και αποκατάσταση του στρώματος όζοντος και τον έλεγχο και την πρόβλεψη της ατμοσφαιρικής ποιότητας, τόσο για τους ευρωπαίους πολίτες όσο και σε διεθνές επίπεδο. Τα δεδομένα ελέγχονται από το Γερμανικό Αεροδιαστημικό Κέντρο (German Aerospace Center /DLR) σε συνεργασία με την Υπηρεσία Δορυφορικών Εφαρμογών για το όζον και τον έλεγχο της χημείας της ατμόσφαιρας (Satellite Application Facility on Ozone and Atmospheric Chemistry Monitoring /O3M-SAF) του EUMETSAT. Η O3M-SAF παράγει, επικυρώνει, αρχειοθετεί και διανέμει την κατάσταση του όζοντος και ανιχνεύει τα αέρια, τα προϊόντα αερολυμάτων και της υπεριώδους ακτινοβολίας, χρησιμοποιώντας μετρήσεις από το MetOp.
ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Το GOME-2 ελέγχει το στρώμα του όζοντος σε καθημερινή παγκόσμια βάση ενώ παρακολουθείται η εξέλιξης της τρύπας του όζοντος επάνω από την Ανταρκτική κατά τη διάρκεια της Άνοιξης του Νοτίου ημισφαιρίου (Εικόνα 1). Επίσης, με το όργανο αυτό μπορεί να μετρηθεί σε καθημερινή βάση, το διοξείδιο του αζώτου σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και σε μια κλίμακα μεγέθους πόλης. Το διοξείδιο του αζώτου αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες ρύπανσης της ατμόσφαιρας. Σημειώνεται βέβαια ότι , οι μορφές ρύπανσης που παρατηρούνται καθημερινά επηρεάζονται επίσης από τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες και την μετακίνηση του καθαρού και του μολυσμένου αέρα.
Εικόνα 1: . Το όζον στην ατμόσφαιρα που μετρήθηκε στις 11 Ιανουαρίου 2007 από το όργανο GOME-2 του δορυφόρου ΜetOp. Η εικόνα παρουσιάζει τη μεταβλητότητα του στρώματος, το οποίο εμφανίζεται πλουσιότερο στα μέσα και βόρεια γεωγραφικά πλάτη και σε μικρότερες συγκεντρώσεις πάνω από τις (υπό)τροπικές περιοχές.
Εικόνα 2: Συγκεντρώσεις Διοξειδίου του Αζώτου στην ατμόσφαιρα πάνω από την Ευρώπη στις 4 Φεβρουαρίου 2007, όπως μετρήθηκε από το όργανο GOME-2 του δορυφόρου ΜetOp.
Το στρώμα όζοντος βρίσκεται σε ένα ύψος 20-30 χιλιομέτρων και προστατεύει τη γη από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία. Η μείωση του προστατευτικού αυτού στρώματος όζοντος, είναι ιδιαίτερης περιβαλλοντικής ανησυχίας. Το ποσό το υπεριώδους ακτινοβολίας στην επιφάνεια του πλανήτη μπορεί να μετρηθεί επίσης από το GOME-2.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Τα προκύπτοντα αυξανόμενα επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας που φθάνουν στην επιφάνεια της γης μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή ζημία στην ανθρώπινη υγεία, τη γεωργία, τα δάση και τα υδάτινα οικοσυστήματα. Τα υψηλά επίπεδα των ατμοσφαιρικών ρύπων όπως το διοξείδιο αζώτου που παράγεται από την καύση, μπορούν να επίσης να βλάψουν την ανθρώπινη υγεία και να συμβάλουν στην απόθεση οξέων βλάπτοντας το έδαφος και τη βλάστηση. Η μέτρηση, η παρακολούθηση, η επεξεργασία και η δημοσίευση των μετρήσεων μέσω των δορυφορικών συστημάτων, δημιουργεί τη βάση στη λήψη αποφάσεων για την αντιμετώπιση των παραπάνω προβλημάτων με τη χρησιμοποίηση των δεδομένων αυτών σε συνδυασμό με τεχνικές GIS.
Πηγή:ESA News, 14/3/2007, ‘’First ozone and nitrogen dioxide measurements from MetOp-A’’, Δικτυακός τόπος, http://www.esa.int/esaEO/SEMXQCQ08ZE_index_0.html, Τελευταία επίσκεψη: 12/1/2010
