Η λειτουργία της τηλεπισκόπησης σε υποστήριξη της πολιτικής περιβάλλοντος
Από RemoteSensing Wiki
The Function of Remote Sensing in Support of Environmental Policy
Συγγραφείς
Jan de Leeuw, Yola Georgiadou, Norman Kerle, Alfred de Gier, Yoshio Inoue, Jelle Ferwerda, Maarten Smies and Davaa Narantuya
Πηγή
Remote Sensing 2010, 2, 1731-1750
Στόχος της Εργασίας
Η εργασία αναλύει τις δυνατότητες, την πραγματική συμβολή και τους περιορισμούς της εφαρμογής της τηλεπισκόπησης για την υποστήριξη των διαφόρων σταδίων ανάπτυξης της πολιτικής περιβάλλοντος.
Μεθοδολογία
Περιγράφονται παραδείγματα της συμβολής της τηλεπισκόπησης στην αναγνώριση προβλημάτων και τη διαμόρφωση πολιτικής, στην εφαρμογή της πολιτικής, και στον έλεγχο και την αναθεώρηση της πολιτικής. Ενώ, μέχρι πρόσφατα, η συμβολή της τηλεπισκόπησης είχε κυρίως περιοριστεί στην αναγνώριση περιβαλλοντικών προβλημάτων και την εφαρμογή πολιτικής, τελευταία το ενδιαφέρον έχει επεκταθεί σε εφαρμογές ελέγχου και αναθεώρησης της πολιτικής. Η εργασία καταδεικνύει ότι το δυναμικό της τηλεπισκόπησης στον έλεγχο και την αναθεώρηση, και συνεπώς στον έλεγχο της αποδοτικότητας και της αποτελεσματικότητας των πολιτικών, προσφέρει τη δυνατότητα καλύτερης διακυβέρνησης.
Ιστορικό
Η ανησυχία για το περιβάλλον αυξάνει το ενδιαφέρον για την τηλεπισκόπηση. Επίσης ισχύει και το ανάποδο, δηλαδή η τηλεπισκόπηση οδηγεί στην τόνωση του περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Μία φωτογραφία της Γης από το πλήρωμα του Apollo 8 τον Δεκέμβριο του 1968, δημιούργησε έκρηξη ενδιαφέροντος για το περιβάλλον, και γέννησε μέσα σε δύο χρόνια το σύγχρονο περιβαλλοντικό κίνημα. Η τηλεπισκόπηση από δορυφόρο και οι πρώτες πολιτικές για το περιβάλλον έχουν επίσης την ίδια ηλικία, και οι πρώτες οργανώσεις προστασίας του περιβάλλοντος δημιούργησαν ζήτηση σε εφαρμογές τηλεπισκόπησης περιβάλλοντος.
Πολιτική Περιβάλλοντος
Η καλή διακυβέρνηση χρειάζεται αποτελεσματικές πολιτικές. Οι πολιτικές χρειάζονται πληροφορίες, για να αποφασιστεί η ανάγκη και η προτεραιότητα ανάπτυξης τους, για την εφαρμογή και εκτέλεση τους, και την παρακολούθηση και ανάλυση των συνεπειών τους. Η ανάπτυξη της πολιτικής περιβάλλοντος χωρίζεται σε τέσσερα στάδια, την αναγνώριση του προβλήματος-διαμόρφωση της πολιτικής, την εφαρμογή, τον έλεγχο και την αποτίμηση της πολιτικής, και εξετάζεται η λειτουργία της τηλεπισκόπησης στην υποστήριξη αυτών των σταδίων, με την καταγραφή των δυνατοτήτων και της πραγματικής εφαρμογής της τηλεπισκόπησης, και των αντίστοιχων αδυναμιών και των προβλημάτων.
Αναγνώριση Προβλήματος – Διαμόρφωση Πολιτικής
Το γνωστότερο παράδειγμα, όπου η τηλεπισκόπηση έδωσε έναυσμα στην ανάπτυξη πολιτικής για το περιβάλλον είναι η τρύπα του όζοντος. Η ανησυχία για τη βλαπτική δράση των χλωροφθορανθράκων (CFCs) οδήγησε τη NASA στην ανάπτυξη κατάλληλου αισθητήρα TOMS, που τοποθετήθηκε στο δορυφόρο NIMBUS το 1978, και έως το 1986 επιβεβαιώθηκε η ύπαρξη και διαρκής μεγέθυνση της τρύπας του όζοντος, που οδήγησε στο πρωτόκολλο του Μόντρεαλ του 1987 και την απαγόρευση των CFCs. Αν και ο Βρετανικός Σταθμός της Ανταρκτικής είχε διαπιστώσει πρώτος τη μείωση της περιεκτικότητας του όζοντος, η τηλεπισκόπηση επιβεβαίωσε ότι δεν επρόκειτο για τοπική ανωμαλία, κατέδειξε το μέγεθος του προβλήματος με πειστικότερο τρόπο από κάθε επίγειο μετρητή. Γενικά, η τηλεπισκόπηση δεν είναι η καλύτερη μέθοδος εντοπισμού νέων προβλημάτων, άλλα έχει εξαιρετική δυνατότητα στην επιβεβαίωση της ύπαρξης και του μεγέθους τους, ενώ επίσης με τη σταδιακή αύξηση του αρχείου απεικονίσεων μπορεί να κάνει συγκριτικές μελέτες στην πορεία του χρόνου καλύτερα από τις περισσότερες άλλες μεθόδους.
Εφαρμογή Πολιτικής
- Νομοθεσία
Η εφαρμογή της νομοθεσίας περιβάλλοντος δημιουργεί απαιτήσεις τηλεπισκόπησης. Μια εταιρεία τηλεπισκόπησης π.χ, προμηθεύει μια πετρελαϊκή με μετρήσεις καθίζησης από ραντάρ, προκειμένου να αντιμετωπίζει η τελευταία το πρόβλημα, σύμφωνα με τη νομοθεσία, με κατάλληλη ένεση νερού. Η νομοθεσία για το περιβάλλον και απόδοση ευθύνης για τη βλάβη του δημιούργησαν επίσης την εταιρική πολιτική περιβάλλοντος και τις αντίστοιχες απαιτήσεις τηλεπισκόπησης. Το ISO 14001 του 1996 επίσης διευκόλυνε την εισαγωγή της περιβαλλοντικής διαχείρισης στη λειτουργία των επιχειρήσεων. Η τηλεπισκόπηση μπορεί να επιβεβαιώσει τη συμμόρφωση με ISO, όπως π.χ έκανε η SHELL για να επιβεβαιώσει μέσω αυτής την προγενέστερη κατάσταση για λειτουργία εγκαταστάσεων πετρελαίου-φυσικού αερίου.
- Χωροταξικός Σχεδιασμός
Αν και η κυριότερη βάση χωροταξικού σχεδιασμού είναι τα GIS, η τηλεπισκόπηση παίζει έναν σημαντικό επικουρικό ρόλο, καθώς παρέχει βασικές πληροφορίες, όπως χρήσεις γης κ.α σε περιοχές που δεν υπάρχουν χάρτες, όπως στις αναπτυσσόμενες χώρες, ενώ επίσης παρέχουν πληροφορίες για την ενημέρωση παλαιότερων χαρτών. Ακόμη χρησιμοποιείται σαν δεδομένο στη μπντελοποίηση περιβαλλοντικών επεμβάσεων, ενώ η εξέταση του αρχείου τηλεπισκοπικών απεικονίσεων χρησιμοποιείται για την ανάλυση των τάσεων αλλαγής στο περιβάλλον με το χρόνο.
- Υπολογισμός Περιβαλλοντικών Επιδράσεων
Ο υπολογισμός των περιβαλλοντικών επιδράσεων για αναπτυξιακές δράσεις είναι απαραίτητος και προβλέπεται στη νομοθεσία πολλών χωρών, και απαιτεί χωρικές πληροφορίες, στις οποίες συμβάλει η τηλεπισκόπηση.
- Οικονομία
Τα εργαλεία της οικονομικής πολιτικής είναι οι επιδοτήσεις, η φορολόγηση και οι άμεσες παρεμβάσεις. Η τηλεπισκόπηση συμβάλει σε αυτά, όπως π.χ με τις επιδοτήσεις των γεωργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι επιδοτούνται με 43 εκατομμύρια ευρώ, όπου για τον έλεγχο της συμμόρφωσης τους χρησιμοποιούνται εκτεταμένα αεροφωτογραφίες και δορυφορικές απεικονίσεις. Επίσης η τηλεπισκόπηση χρησιμοποιείται για την παρακολούθηση του πρωτοκόλλου του Κυότο, για τη μέτρηση των αερίων θερμοκηπίου.
- Φυσικές Καταστροφές
Οι χωρικές πληροφορίες που χρειάζονται οι πολιτικές αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, προκειμένου να υπολογίσουν τις πιθανότητες εμφάνισης και τις απώλειες σε δεδομένη έκταση και χρόνο, χρσιμοποιούν δεδομένα τηλεπισκόπησης, συχνότερα στις πυρκαγιές και στις κατολισθήσεις, αλλά και στη σεισμική επικινδυνότητα. Μετά την εμφάνιση της καταστροφής, η τηλεπισκόπηση βοηθά με τον ίδιο τρόπο στον ακριβέστερο υπολογισμό της έκτασης και των συνεπειών της.
Έλεγχος Πολιτικής
- Επιβολή πολιτικής – Πρόληψη απάτης
Η τηλεπισκόπηση βρίσκει εφαρμογή στην επιβεβαίωση της συμμόρφωσης σε κανονισμούς, όπως π.χ χρήση γης στις προστατευόμενες περιοχές, έλεγχος της παράνομης υλοτομίας, καλλιέργεια ναρκωτικών, αστική επέκταση στην Κίνα κ.α. Επίσης η τηλεπισκόπηση χρησιμοποιείται, συνδυαστικά με επίγειες πληροφορίες για την πρόληψη απάτης στις παρεχόμενες από την Ευρωπαίκή Ένωση γεωργικές επιδοτήσεις, καθώς και από τις ΗΠΑ για την επιδότηση λόγω ξηρασίας.
- Συμμόρφωση με διεθνείς συνθήκες
Η τηλεπισκόπηση έχει τη δυνατότητα και χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο από κράτη στον έλεγχο και την επιβεβαίωση συμμόρφωσης με διεθνείς συνθήκες, όπως π.χ στη συνθήκη μη διάδοσης των πυρηνικών όπλων, άλλα και σε περιβαλλοντικές συμφωνίες, όπως η Σύμβαση Ράμσαρ για τους υγροβιότοπους.
- Δικαιοσύνη και τηλεπισκόπηση
Η εφαρμογή της τηλεπισκόπησης στη δικαιοσύνη εξαρτάται από την αποδοχή των απεικονίσεων ως τεκμήριο από το δικαστήριο, και αυτή αντίστοιχα από την ακρίβεια και τη σαφήνεια των απεικονίσεων. Με την αύξηση της δυνατότητας ανάλυσης, άρχισε να τίθεται και περιορισμός ιδιωτικότητας.
Αναθεώρηση Πολιτικής
- Εξέταση επίτευξης στόχων
Με μια σειρά δορυφορικών φωτογραφιών, επιβεβαιώθηκε από τους Tian et al. ότι ο ρυθμός της αύξησης των αστικών περιοχών έναντι των αγροτικών στην Κίνα περιορίστηκε μετά το 1999, γεγονός που αποδόθηκε στην αντίστοιχη κυβερνητική πολιτική. Στην περίπτωση του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, είναι δυσκολότερο να συσχετιστεί, μόνο με την τηλεπισκόπηση, η επιβεβαιωμένη σταθεροποίηση της τρύπας του όζοντος με την απαγόρευση των CFCs, καθώς απαιτείται η παράλληλη χρήση περίπλοκων χημικών ατμοσφαιρικών μοντέλων. Γενικά η τηλεπισκόπηση αν και μπορεί να παρατηρήσει τις αλλαγές σε ένα σύστημα, είναι δυσκολότερο αυτές να αποδοθούν σε πολιτικές, λόγω της περιπλοκότητας της αιτιότητας, σε σχέση με ένα προσχεδιασμένο πείραμα.
- Εξέταση ανεπιθύμητων παράπλευρων συνεπειών
Η τηλεπισκόπηση έχει τη δυνατότητα της εύρεσης μη αναμενόμενων συνεπειών, που υπάρχουν αναπόδραστα σε κάθε πολιτική. Π.χ στη βόρεια Αργεντινή, η παρατήρηση ότι τα κυβερνητικά προγράμματα αποικισμού περιοχών οδηγούσαν σε επέκταση γεωργικών περιοχών μικρών ιδιοκτησιών και χαμηλής παραγωγικότητας εις βάρος των δασικών, ενώ οι οδηγούμενες από τις αγορές μεγάλες φάρμες καλλιέργειας σόγιας είχαν μεγάλη απόδοση σε μικρότερες περιοχές, οδήγησε στο συμπέρασμα ότι οι μεγάλες φάρμες υπηρετούσαν καλύτερα την προστασία της φύσης.
Σημαντικά Αποτελέσματα – Αξιολόγηση Μεθοδολογίας
Από την εργασία προέκυψε ότι οι διάφορες φάσεις της πολιτικής περιβάλλοντος χρειάζονται επίκαιρες και συνοπτικές χωρικές πληροφορίες, σε διάφορες κλίμακες, για τις ιδιότητες του περιβάλλοντος και την επίδραση των πολιτικών σε μεγάλες περιοχές. Η τηλεπισκόπηση ανταποκρίνεται σε αυτό ιδανικά, καθώς πολλές μεταβλητές περιβάλλοντος, αλλά μακράν όχι όλες, μπορούν να εξεταστούν από μακριά, ενώ ακόμη παρέχει τη δυνατότητα συνεχούς παρατήρησης και ανάλυσης σε δεδομένη ποιότητα. Κατόπιν αυτών, η τηλεπισκόπηση συγκεντρώνει ορισμένα πολύ ελκυστικά χαρακτηριστικά για την υποστήριξη της πολιτικής περιβάλλοντος.
Γιατί, δεδομένου αυτού του δυναμικού, δε χρησιμοποιείται ευρύτερα; Ένα ζήτημα που τίθεται είναι το κόστος. Αν και η τηλεπισκόπηση μπορεί να είναι πιο φθηνή από ορισμένες παραδοσιακές τεχνικές λήψης πληροφοριών περιβάλλοντος, πρόκειται για μια νέα αγορά που ενέχει και κόστος ανάπτυξης για να διαδοθεί και να επικρατήσει. Άλλα χαρακτηριστικά που καθορίζουν την εμπιστοσύνη του χρήστη στην αξία της παρεχόμενης πληροφορίας είναι η ακρίβεια, η αξιοπιστία, η συνέπεια και ο χρόνος παράδοσης. Η ακρίβεια, η αξιοπιστία και η συνέπεια χρειάζονται για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας με τις παραδοσιακές επίγειες και ατμοσφαιρικές μετρήσεις, ενώ η σημασία του χρόνου παράδοσης έχει τονιστεί για τη διαχείριση καταστροφών όπως η ξηρασία, η πλημμύρα, αλλά και τον εντοπισμό της παράνομης αλιείας και των πετρελαιοκηλίδων, προκειμένου να παρεμποδιστεί ο δράστης.
Τα παραδείγματα κατέδειξαν ότι η πολιτική περιβάλλοντος δημιουργεί απαιτήσεις τηλεπισκόπησης. Αυτό έχει επίδραση στη χρηματοδότηση της τηλεπισκόπησης, καθώς τα διατιθέμενα κονδύλια σε κάθε στάδιο του κύκλου της πολιτικής διαφέρουν, και είναι συνήθως μεγαλύτερα στο στάδιο της εφαρμογής της πολιτικής. Επίσης είναι δυνατό να ληφθούν κονδύλια στο στάδιο του ελέγχου πολιτικής, καθώς η καλή διακυβέρνηση απαιτεί προληπτική δράση στο στάδιο της επιβολής και πρόληψης της απάτης. Η τηλεπισκόπηση έχει σημαντικές δυνατότητες και στην αναθεώρηση της πολιτικής, αλλά το στάδιο αυτό συχνά παραλείπεται και δεν χρηματοδοτείται, παρά το γεγονός ότι θεωρείται αναπόσπαστο στάδιο και σε αυτό αξιολογείται η ποιότητα της διακυβέρνησης.
Το κύριο όφελος που μπορεί να προσφέρει η τηλεπισκόπηση στα πλαίσια της πολιτικής περιβάλλοντος είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας των πολιτικών. Διαπιστώθηκε ότι μπορεί να προσφέρει σε αυτά, υποστηρίζοντας τη μελέτη αναγκαιότητας αντιμετώπισης περιβαλλοντικών θεμάτων, την εφαρμογή παρεμβάσεων αντιμετώπισης, τον έλεγχο καλής εφαρμογής και την αναθεώρηση, σύμφωνα με τα αναμενόμενα ή μη αποτελέσματα στο σύστημα. Είναι ενδιαφέρον ότι, ενώ, μέχρι πρόσφατα, η τηλεπισκόπηση είχε κυρίως περιοριστεί στα στάδια αναγνώρισης περιβαλλοντικών προβλημάτων και την εφαρμογή πολιτικής, τελευταία το ενδιαφέρον έχει επεκταθεί σε εφαρμογές ελέγχου και αναθεώρησης της πολιτικής. Οι πληροφορίες σε αυτά τα τελευταία στάδια είναι που επιτρέπουν να εξεταστεί το αποτέλεσμα της πολιτικής. Η εξέταση του ααποτελέσματος είναι κρίσιμο στάδιο της καλής διακυβέρνησης, και η τηλεπισκόπηση έχει το δυναμικό να συμβάλει συμπληρώνοντας αυτό το κενό πληροφοριών.
Η εργασία ανέλυσε τις δυνατότητες, την πραγματική συμβολή και τους περιορισμούς της εφαρμογής της τηλεπισκόπησης για την υποστήριξη των διαφόρων σταδίων ανάπτυξης της πολιτικής περιβάλλοντος, με σκοπό να δώσει το ερέθισμα, πρώτον σε όσους συμμετέχουν στην πολιτική να εκτιμήσουν τις δυνατότητες συμβολής της τηλεπισκόπησης, και δεύτερον στην επιστημονική κοινότητα της τηλεπισκόπησης να ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες της πολιτικής περιβάλλοντος.
