Η ηθική της τηλεπισκόπησης στην αρχαιολογία
Από RemoteSensing Wiki
Τίτλος: Η ηθική διάσταση της τηλεπισκόπησης στην αρχαιολογία
Πρωτότυπος τίτλος: The ethics of remote sensing in archaeology
Συγγραφέας: Kevin Sliman
Δημοσιεύθηκε: Ιούλιος 2021
Πηγή: https://cutt.ly/6Sgw20B
Η τηλεπισκόπηση - ξεκινώντας από την αεροφωτογραφία - χρησιμοποιείται εδώ και δεκαετίες με τη μία ή την άλλη μορφή στην αρχαιολογία, αλλά η συζήτηση σχετικά με την ηθική χρήση των πληροφοριών που συλλέγονται μέσω αυτών των μεθόδων είναι ένα νεότερο θέμα, σύμφωνα με μια ομάδα ερευνητών.
Οι αρχαιολόγοι μπορούν να χρησιμοποιήσουν ένα ευρύ φάσμα τεχνολογιών για να δουν και να κατανοήσουν καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αλληλεπιδρούσαν με τα γήινα συστήματα. Αυτό περιλαμβάνει παλαιότερες μεθόδους, όπως η φωτογραφία, αλλά και νεότερες τεχνολογίες, όπως οι δορυφορικές εικόνες και το LiDAR (Light Detection and Ranging), οι οποίες παρέχουν λεπτομερείς πληροφορίες για την επιφάνεια κάτω από το έδαφος.
Ωστόσο, η τηλεπισκόπηση είναι ένα εργαλείο και μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για σπουδαία πράγματα, όσο και με τρόπους που είναι εξαιρετικά επιβλαβείς. Εάν δεν επικοινωνηθεί ο λόγος χρήσης αυτών των τεχνολογιών με τις τοπικές κοινότητες, ειδικά με τους αυτόχθονες που μπορεί να υπάρχουν εκεί για εκατοντάδες ή χιλιάδες χρόνια, η έρευνα που θα διεξαχθεί θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία ιστορία που θα τους εμπλέκει σε κάτι για το οποίο δεν είναι υπεύθυνοι.
Ένα υποθετικό παράδειγμα θα ήταν μια ερευνητική έκθεση που λανθασμένα αναφέρει ότι μια παρατηρούμενη κοινότητα ήταν άμεσα υπεύθυνη για την καταστροφή ενός δάσους. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα από την έκθεση, η κυβέρνηση θα μπορούσε στη συνέχεια να δημιουργήσει νόμους που θα επηρέαζαν αρνητικά την παρατηρούμενη κοινότητα.
Επιπρόσθετα, οι αρχαιολόγοι που κάνουν έρευνα αυτοπροσώπως σε μια κοινότητα παραδοσιακά επικοινωνούν με την κοινότητα που παρατηρούν και αποκτούν τις απαραίτητες άδειες και νομικά έντυπα. Οι αρχές της τηλεπισκόπησης δεν είναι κωδικοποιημένες με τον ίδιο τρόπο όπως η αρχαιολογία με προσωπική επαφή και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν δεοντολογικές οδηγίες που να αφορούν ειδικά την τηλεπισκόπηση.
Επιπλέον, η τηλεπισκόπηση μπορεί να είναι ιδιαίτερα προβληματική σε κοινότητες που αναγνωρίζουν μια ιερότητα σε ορισμένους τόπους και περιορίζουν τα δικαιώματα επίσκεψης ή τη γνώση αυτού του τόπου σε ορισμένα άτομα. Οι ερευνητές που χρησιμοποιούν δεδομένα τηλεπισκόπησης θα πρέπει να κατανοήσουν ότι αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα ενοχλητικό για ορισμένες κοινότητες.
Μια ακόμη άποψη που διατυπώνεται γύρω από το θέμα της ηθικής τηλεπισκόπησης στην αρχαιολογία αναφέρει ότι οι κοινότητες σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να αγωνίζονται για την αυτονομία και την κυριαρχία τους πάνω στα εδάφη, τα μέσα διαβίωσης και τον πολιτισμό τους. Η τεχνολογία της τηλεπισκόπησης είναι απίστευτα ισχυρή και επειδή μπορεί να χρησιμοποιηθεί από μακριά, συχνά θεωρείται μη επεμβατική. Για το λόγο αυτό υπάρχει ανάγκη λήψης ευθυνών και αναγνώρισης των τρόπων με τους οποίους η εφαρμογή της μπορεί να παραβιάζει τα δικαιώματα των κοινοτήτων.
