Αισθητήρες στο τοπίο: μια επισκόπηση σε ελώδεις εκτάσεις-τυρφώνες
Από RemoteSensing Wiki
Πρωτότυπος Τίτλος: Sensors in the Landscape: A Peatland Perspective
Συγγραφέας: Colin Chadderton
Πηγή: https://gispoint.de/fileadmin/user_upload/paper_gis_open/DLA_2020/537690054.pdf
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το εν λόγω άρθρο πραγματεύεται τη χρήση αισθητήρων σε έργα αρχιτεκτονικής τοπίου και το πως θα μπορούσε να βελτιωθεί μελλοντικά αυτή η χρήση από τον συγκεκριμένο επιστημονικό κλάδο.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ
Οι αισθητήρες είναι μια αναδυόμενη τεχνολογία που μπορεί να μετρήσει περιβαλλοντικά φαινόμενα που διαφορετικά δεν θα γίνονταν αντιληπτά από τις ανθρώπινες αισθήσεις. Αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε το περιβάλλον, οι αισθητήρες έχουν την ικανότητα να αλλάξουν τον τρόπο, τον χώρο και τον χρόνο που οι αρχιτέκτονες τοπίου μπορούν να επέμβουν σε έναν τόπο. Οι αρχιτέκτονες τοπίου σε αντίθεση με άλλα συναφή επαγγέλματα έχουν καθυστερήσει την ενσωμάτωση αυτής της τεχνολογίας στον τομέα τους.
ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΕΛΩΝ
Τα έλη-τυρφώνες είναι ένας κρίσιμος τύπος οικοσυστήματος υγροτόπων όσον αφορά την κλιματική αλλαγή και τη βιοποικιλότητα. Στη Βόρεια Αμερική υπάρχουν αρκετά σημαντικά έλη, όπου έχουν ενσωματωθεί αισθητήρες για σκοπούς έρευνας, αποκατάστασης και περιβαλλοντικής ανταπόκρισης. Τρεις τομείς ευκαιρίας στους οποίους θα μπορούσε να εμπλακεί το επάγγελμα της αρχιτεκτονικής τοπίου.
ΜΕΘΟΔΟΙ
Η διεξαγωγή της έρευνας πραγματοποιήθηκε μέσω μιας συγκριτικής μελέτης δύο φάσεων. Η πρώτη φάση αφορούσε την αυτοψία τριών περιοχών μελέτης, δηλαδή ελών που παρακολουθούνται με αισθητήρες από ερευνητικές ομάδες [Tidmarsh Living Observatory (TLO), Marcell Experimental Forest (MEF), Peatland Ecology Research Group (PERG)] και η δεύτερη τις συνεντεύξεις των σχετικών με την έρευνα επαγγελματιών. Οι δύο φάσεις υποστηρίχθηκαν με την ανασκόπηση της σχετιζόμενης βιβλιογραφίας. Οι συνεντεύξεις με τους επαγγελματίες χρησιμοποιήθηκαν ως κύρια πηγή διερεύνησης του πώς οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται αυτήν τη στιγμή σε διαφορετικά τοπιακά περιβάλλοντα και περιβάλλοντα σχεδιασμού. Οι αυτοψίες(2η φάση), που είχαν ως στόχο την παρατήρηση των αισθητήρων στο πεδίο, πραγματοποιήθηκαν τον Αύγουστο του 2019 με διάρκεια 2-3 ημερών έκαστη. Σημειώσεις, σκίτσα, φωτογραφίες και συμπληρωματικές συνεντεύξεις/συζητήσεις συλλέχθηκαν από την επιτόπια έρευνα.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΧΡΗΣΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ ΣΕ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση ενός ή περισσοτέρων από τους παρακάτω σκοπούς:
- Παρατήρηση – Παρακολούθηση
- Βελτίωση Εμπειρίας
- Επικοινωνία
Η παρακολούθηση τοπίου μέσω αισθητήρων μπορεί να πραγματοποιηθεί σε ένα έργο για οικολογικούς, σχεδιαστικούς και οικονομικούς σκοπούς. Ως παραδείγματα αναφέρονται η διερεύνηση της θερμικής άνεσης και της οικοσυστημικής συμπεριφοράς ενός φυτεμένου δώματος, η παρακολούθηση του ηλιακού φωτισμού, της υγρασίας του εδάφους και της υδάτινης θερμοκρασίας και στάθμης σε ελώδεις περιοχές, η συνεχής παρακολούθηση των ατμοσφαιρικών συνθηκών σε λιμάνι για υγειονομικούς λόγους, η διασφάλιση από μια κρατική υπηρεσία μέσω συνεχούς παρακολούθησης ότι οι ιδιοκτησίες της (κτίρια, τοπία κλπ.) λειτουργούν όπως είχε μελετηθεί, (περιβαλλοντικά, κοινωνικά, οικονομικά) και η ανίχνευση της προτίμησης των ανθρώπων ως προς το σημείο/α που επιλέγουν να καθίσουν στις όχθες ενός ποταμού. H βελτίωση του χωρικού βιώματος μέσω αισθητήρων αφορά ποικίλες εφαρμογές, όπως την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων, την τροποποίηση του μικροκλίματος και τη δημιουργία καλλιτεχνικών εγκαταστάσεων που εμπλέκουν τις ανθρώπινες αισθήσεις (όραση, ακοή, όσφρηση, αφή, θερμοκρασία). Η χρήση αισθητήρων για επικοινωνιακές λόγους στην αρχιτεκτονική τοπίου γίνεται κυρίως για την ενημέρωση του κοινού μέσω της παροχής πληροφοριών για οικοσυστήματα.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΜΕΛΕΤΗΣ
Η χρήση αισθητήρων σε αυτές τις τρεις τοποθεσίες μελέτης περιπτώσεων μπορεί να θεωρηθεί ότι εξυπηρετεί σκοπούς παρακολούθησης, βελτίωσης της εμπειρίας του χωρικού βιώματος ή/και επικοινωνίας. Στο Tidmarsh Living Observatory, οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται και για τους τρεις σκοπούς. Οι ειδικοί των θετικών επιστήμων από τα ιδρύματα παρακολουθούν δεδομένα αισθητήρων για να κατανοήσουν διαφορετικές πτυχές της αποκατάστασης του υγροτόπου με την πάροδο του χρόνου. Το κλίμα, το έδαφος, το νερό και άλλα περιβαλλοντικά δεδομένα, καθώς και ηχητικά και οπτικά δεδομένα καταγράφονται και καθίστανται προσβάσιμα στον ιστότοπο του TLO. Στο MEF, οι αισθητήρες χρησιμοποιούνται αυστηρά για σκοπούς παρακολούθησης και έρευνας. Τα δεδομένα κοινοποιούνται στο κοινό μέσω επιστημονικών άρθρων. Η χρήση αισθητήρα στα έλη του PERG κυμαίνεται κάπου ανάμεσα σε αυτή του TLO και του MEF. Τα δεδομένα αισθητήρα προορίζονται κυρίως για σκοπούς παρατήρησης και έρευνας, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για την ενημέρωση δράσεων ή παρεμβάσεων στον τόπο. Ένας αισθητήρας σε έναν θερμό σωρό ξήρανσης τύρφης μπορεί να υποδεικνύει είτε ότι ο σωρός πρέπει να διαβραχεί, είτε την ενεργοποίηση μιας αντλίας νερού λόγω χαμηλής στάθμης ύδατος σε ένα έλος, όπου διεξάγεται πείραμα.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ
Ένας από τους περιορισμούς που αναστέλλουν την ένταξη των αισθητήρων στην αρχιτεκτονική τοπίου είναι η περιορισμένη ύπαρξη αισθητήρων που μπορούν να παρακολουθούν συνεχώς τα φαινόμενα. Ωστόσο, ο μεγαλύτερος περιορισμός στη χρήση αισθητήρων στην αρχιτεκτονική τοπίου προέρχεται από τους επαγγελματίες που δεν διαθέτουν δεξιότητες, ενδιαφέρον ή εμπιστοσύνη στη χρήση αισθητήρων.
ΠΙΘΑΝΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΑΙΣΘΗΤΗΡΩΝ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΠΙΟΥ
Οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε ποικίλες χρήσεις, σχετικές με την αρχιτεκτονική τοπίου. Για παράδειγμα, οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση έργων αρχιτεκτονικής τοπίου για την επαλήθευση των ισχυρισμών που διατυπώνονται από σχεδιαστές τους σχετικά με τα οικολογικά ή κοινωνικά οφέλη που θα επιτύχει ένα έργο. Αυτά τα αποτελέσματα μπορούν επιπλέον να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και το μάρκετινγκ για να ζητήσουν υποψήφιους πελάτες, βοηθώντας έτσι στη διασφάλιση ενός μελλοντικού έργου ή μιας χρηματοδότησης. Ως εργαλεία σε ψηφιακά έργα τέχνης, οι αισθητήρες μπορούν να επιτρέψουν τη συλλογή, τον μετασχηματισμό και τη διάδοση περιβαλλοντικών πληροφοριών στο κοινό σε βαθύτερο πνευματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Πέρα από τη δημιουργία αντικειμένων που κινούνται, φωτίζουν ή κάνουν ήχους, το MIT Media Lab έχει δείξει ότι οι αισθητήρες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επέκταση της ικανότητας ενός ατόμου να βιώσει φυσικά φαινόμενα, ή για να επαυξήσουν χωρικά ή αισθητηριακά μια εμπειρία. Τέλος, το πρότυπο παρέμβασης με αισθητήρες που χρησιμοποιήθηκε στις περιοχές τυρφώνων PERG θα μπορούσε να επεκταθεί σε έργα αρχιτεκτονικής τοπίου, όσον αφορά την παρακολούθηση των μεταβολών τους με την πάροδο του χρόνου, το ρόλο που διαδραματίζουν οι χρήστες και το πώς μπορούμε να επέμβουμε σε αυτά από απόσταση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ
Η χρήση αισθητήρων στην πρακτική της αρχιτεκτονικής τοπίου είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο, αλλά οι συνεντεύξεις επαγγελματιών, η ανάλυση των προηγούμενων και οι επισκέψεις στο χώρο, αποκάλυψαν μια σειρά από αισθητήρες και τυπικές προθέσεις για τη χρήση τους σε διάφορα έργα που σχετίζονται με το τοπίο. Ένα βασικό ερώτημα που μπορεί να τεθεί είναι πότε πρέπει τα δεδομένα των αισθητήρων να μετατραπούν σε ένα συγκεκριμένο αισθητήριο ερέθισμα αντί για ένα άλλο, και πώς αυτή η επιλογή διαμορφώνει την αντίληψη του κοινού σχετικά με τα δεδομένα που κοινοποιούνται. Μέσω της ερμηνείας-παρουσίασης, τα δεδομένα αισθητήρων μπορούν να μεταδίδονται σε ένα κοινό είτε από κοντά είτε από απόσταση, οδηγώντας σε νέες οπτικές αποτίμησης και μεθόδους σχεδιασμού του τοπίου. Γι’ αυτό, η πιο ενδελεχής ενασχόληση των αρχιτεκτόνων τοπίου με τη χρήση αισθητήρων λογίζεται ως πολλά υποσχόμενη.