Ένας νέος μηχανισμός για τη διαδικασία έναρξης μιας κατολίσθησης

Από RemoteSensing Wiki

A new mechanism for landslide initiation

Συγγραφείς:Stephen G. Evans, Olga V. Tutubalina, Valery N. Drobyshev, Sergey S. Chernomorets, Scott McDougall, Dmitry A. Petrakov, Oldrich Hungr (2009). Catastrophic detachment and high-velocity long-runout flow of Kolka Glacier, Caucasus Mountains, Russia in 2002 Geomorphology, 105 (3-4), 314-321 DOI: 10.1016/j.geomorph.2008.10.0

Πηγή:http://www.landslideblog.org/2009/02/new-mechanism-for-landslide-initiation.html

Εικόνα 1:Ζεύγος εικόνων ASTER, από τη NASA, που λαμβάνονται πριν και μετά την κατολίσθηση, δείχνει την τεράστια έκταση της καταστροφής.

Εικόνα 2:Α) Έχουμε μια δορυφορική εικόνα Landsat που λήφθηκε 20 Σεπτεμβρίου του 2002 από το Kolka Glacier. Στο σημείο (1) βλέπουμε ότι η κοιλάδα καλύπτεται από το χιόνι, στο (2) βλέπουμε μια κοίτη, στο (3) βλέπουμε τον παγετώνα με μια έντονη σκιά που κατέρρευσε εξ ολοκλήρου από τις 19 έως 20 Σεπτεμβρίου του 2002, στο (4) παρατηρείται άνοδος 50m της παγετώδους επιφάνειας, και στο (5) φαίνεται ότι έχει ήδη αρχίσει η παραμόρφωση λίγο πριν την καταστροφή.Β) Η εικόνα λήφθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2002 και παρατηρείται μια μικρή μεταβολή στη μορφολογία της πλαγιάς του βουνού πάνω από τον παγετώνα Kolka (βέλος), σε σύγκριση με την εικόνα της 20ής Σεπτεμβρίου 2002, (Α).

Στις 22 Σεπτεμβρίου του 2002 πραγματοποιήθηκε η καταστροφική κατολίσθηση του παγετώνα Kolka Glasier στην κοιλάδα του Genaldon, που βρίσκεται στα βουνά του Καυκάσου, στη Δημοκρατία της Βόρειας Οσετίας (τμήμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας). Μια μεγάλη χιονοστιβάδα σάρωσε την κοιλάδα και στο πέρασμά της άφησε μόνο συντρίμμια. Η χιονοστιβάδα ταξίδεψε συνολικά περίπου 19km, με ταχύτητες έως και 65 m/s. Συνολικά, περίπου 125 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Από τότε ξεκίνησε μια τεράστια διαμάχη σχετικά με το πώς ξεκίνησε αυτή η κατολίσθηση. Έχουν προταθεί δύο θεωρίες: 1. Η ολίσθηση της χιονοστιβάδας ξεκίνησε λόγω κατολίσθησης στο πίσω μέρος του βουνού, η οποία κατέληξε πάνω στον παγετώνα. Έτσι προκλήθηκε αύξηση της πίεσης των πόρων μέσω του μηχανισμού της "αστράγγιστης φόρτισης". Κατά συνέπεια, η αντίσταση στην κίνηση μειώθηκε γρήγορα, και ξεκίνησε η ολίσθηση (Huggel, 2005). 2. Η δεύτερη θεωρία αναφέρεται σε μια συνηθισμένη χιονοστιβάδα που εξελίχτηκε ραγδαία. ( Kotlyakov, 2004). Το συγκεκριμένο άρθρο αναφέρεται σε ένα τρίτο μοντέλο, που προτείνει ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η ολίσθηση ξεκίνησε από μια μεγάλη κατολίσθηση. Οι συγγραφείς εξέτασαν δορυφορικές εικόνες πριν από την εκδήλωση του συμβάντος, που έδειξαν ότι υπήρχαν μικρής κλίμακας καταρρεύσεις που συνέβαιναν σχεδόν συνεχώς κατά τους θερινούς μήνες του 2002. Αυτό πιστοποιείται και από εικόνες που λήφθηκαν από τον Landsat στις 20 Σεπτεμβρίου του 2002. Ωστόσο, o ίδιος ο παγετώνας δείχνει σημάδια εκτεταμένης παραμόρφωσης πριν την καταστροφή. Ως εκ τούτου, προκύπτει ότι ο Kolka Glasier άρχισε να παραμορφώνεται εξαιτίας της φόρτωσης του παγετώνα από πάγο και θραύσματα. Αυτό το γεγονός διατάραξε το εσωτερικό αποστραγγιστικό σύστημα του παγετώνα, προκαλώντας την ανάπτυξη περίσσειας πίεσης νερού στη βάση του σώματος του πάγου, η οποία με τη σειρά της προκάλεσε σχεδόν πλήρη απώλεια της αντίστασης της τριβής στη βάση του παγετώνα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ο παγετώνας να αποσπαστεί και να αρχίσει να κατολισθαίνει. Η θεωρία αυτή υποστηρίζεται από σεισμικά δεδομένα, τα οποία δεν παρουσιάζουν ένα σήμα το οποίο θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως συνέπεια μιας μεγάλης κατολίσθησης.

Συμπεράσματα

Τεχνικός η διαδικασία που περιγράφεται από τους συγγραφείς είναι εφικτή. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι οι συγγραφείς δεν έχουν δώσει καμία αριθμητική ανάλυση για να υποστηρίξουν την υπόθεση τους. Δεύτερον, η ανάλυση βασίζεται σε αναπαραστάσεις μετά το γεγονός και τη χρήση των προ-καταστροφής δορυφορικών εικόνων, όπου η ανάλυση τους δεν είναι αρκετά καλή, καθώς μια κατολίσθηση δεν μπορεί να παρατηρηθεί καλά σε κάθετες βραχώδεις επιφάνειες. Αν τελικά οι συγγραφείς έχουν δίκιο, τότε αυτό θα αλλάξει τον τρόπο που βλέπουμε τους κινδύνους που συνδέονται με τη μεγάλη άνοδο των παγετώνων.

Βιβλιογραφία

C. Huggel, S. Zgraggen-Oswald, W. Haeberli, A. Kaab, A. Polkvoi, I. Galushkin and S.G. Evans, 2005. The 2002 rock/ice avalanche at Kolka/Karmadon, Russian Caucasus: assessment of extraordinary avalanche formation and mobility, and application of QuickBird satellite imagery, Natural Hazards and Earth System Sciences 5 (2005), pp. 173–187.

V.M. Kotlyakov, O.V. Rototaeva and G.A. Nosenko, 2004. The September 2002 Kolka Glacier catastrophe in North Ossetia, Russian Federation: evidence and analysis, Mountain Research and Development 24, pp. 78–83.