Παρακολούθηση και μελέτη συρρίκνωσης ακτογραμμής λιμνών
Από RemoteSensing Wiki
Η λίμνη Chapala είναι η μεγαλύτερη λίμνη στο Μεξικό και βρίσκεται στην τεκτονική λεκάνη, νότια της Guadalajara. Η λίμνη και άλλοι υγρότοποι, στη λεκάνη απορροής του ποταμού Lerma, είναι σημαντικές θέσεις για αποδημητικά, σπάνια και ενδημικά (που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού) υδρόβια πτηνά και είναι μέρος περιφερειακού προτύπου ενδημικού είδους ψαριών. Η λίμνη είναι οικονομικά σημαντική για τουρισμό, αναψυχή και ψάρεμα.
Διαμάχες πάνω στη χρήση του νερού της λεκάνης έχουν προκύψει ανάμεσα στις πολιτείες της χώρας και μεταξύ των αγροτικών, βιομηχανικών, υδροηλεκτρικών, δημοτικών και περιβαλλοντικών συμφερόντων. Αν και η στάθμη της λίμνης πάντα αυξομειώνεται, συναρτήσει των εποχιακών βροχοπτώσεων και της ευρείας κλίμακας των καιρικών φαινομένων, έχει υποστεί μακροχρόνια συρρίκνωση από τα τέλη της δεκαετίας του ’70.
Λόγω της αύξησης της γεωργικής ανάπτυξης στα ανάντη της λεκάνης απορροής του ποταμού Lerma, έχει μειωθεί η ποσότητα νερού στη λίμνη. Από τις αρχές της δεκαετίας του ’90 η αύξηση της δημοτικής και βιομηχανικής χρήσης από την Guadalajara (2η μεγαλύτερη αστική περιοχή του Μεξικού) έχει μειώσει δραστικά τον όγκο της λίμνης.
Οι εικόνες του δορυφόρου Landsat απεικονίζουν τις αλλαγές στη λίμνη από το 1986 ως το 2001. Η επιφάνεια της λίμνης Chapala το Μάρτιο του 1986 ήταν 1048 τ.χλμ. Μέχρι το Μάρτιο του 2001 είχε μειωθεί σε 812 τ.χλμ. Σε μόλις 5 χρόνια η λίμνη έχασε 236 τ.χλμ της επιφάνειάς της. Η απώλεια αυτή αντιστοιχεί σε μια πτώση της στάθμης του νερού μεταξύ 2 και 4 m και η αλλαγή στο βάθος έχει συνοδευτεί από τουλάχιστον 50% απώλεια του όγκου του νερού. Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις η σημερινή λίμνη κατέχει μόνο το ¼ της ιστορικής της χωρητικότητας.
Το νερό ρέει πλέον σπάνια από τη λίμνη στον ποταμό Santiago, τη φυσική της διέξοδο. Η εσωτερική κυκλοφορία της λίμνης και η υδρολογική της ισορροπία είναι δραστικά διαφορετικές από τα ιστορικά της δεδομένα. Γεωργικά χημικά κατάλοιπα, βαρέα μέταλλα και διαλυμένα στερεά έχουν αυξηθεί εξαιτίας των εισροών από τα ανάντη και της εξάτμισης της ρηχής λίμνης. Αυτές οι αλλαγές έχουν συμβάλλει στην περιοδική επέκταση των φυκιών και των μη ιθαγενών υδρόβιων φυτών, μειώνοντας την ποιότητα της εμπορικής αλιείας και τη φτωχή ποικιλία των ντόπιων ειδών ψαριού. Μολυσμένα και μειωμένα αποθέματα ψαριών καθίστανται απειλή για την υγεία τόσο των ανθρώπων όσο και των πουλιών που τα καταναλώνουν.
Η τοπική Πανεπιστημιακή ηγεσία και οι μη κερδοσκοπικές ομάδες ηγούνται της διατήρησης, της εκπαίδευσης και των διεθνών προσπαθειών περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης, για να βελτιωθεί η διαχείριση των υδάτων. Η κυβέρνηση της Πολιτείας του Jalisco σχεδιάζει νέα υδρολογική ανάπτυξη για να εξασφαλιστεί η επαρκής παροχή νερού στην Guadalajara. Όμως εξακολουθούν να υπάρχουν διαφωνίες με το ρόλο των αρδευτικών πρακτικών, από τους ανάντη αγρότες, στην κρίση ύδρευσης. Η λίμνη Chapala ανήκει σε ομάδα δυσοίωνων συρρικνωμένων λιμνών παγκοσμίως και το μέλλον της παραμένει αβέβαιο.
Επομένως, εκτός από μετρήσεις γεωλογικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων, η χρήση μεθόδων Τηλεπισκόπησης, με εικόνες από δορυφόρους Landsat και αεροφωτογραφίες, δίνει τη δυνατότητα να αποτυπώνονται οι χωροχρονικές μεταβολές στους φυσικούς πόρους, που οφείλονται σε ανθρωπογενείς παρεμβάσεις αλλά και σε εποχιακές διακυμάνσεις.
