Ερημοποίηση με τηλεπισκόπηση
Από RemoteSensing Wiki
Ερημοποίηση
Original Title: Desertification Monitoring Using Remote Sensing Technology
Συγγραφείς: Ismat M. El Hassan
Πηγή: Civil Engineering Department, College of Engineering King Saud University http://repository.ksu.edu.sa/jspui/bitstream/123456789/3120/1/Desertification%20Monitoring%20Using%20Remote%20Sensing%20Technology.pdf
Περίληψη Το φαινόμενο της ερημοποίησης άρχισε να επεκτείνεται ραγδαία παγκοσμίως στο μισο του προηγούμενου αιώνα. Τα Ηνωμένα Έθνη υποστηρίζουν πως 35εκατομμύρια χιλιόμετρα της γης τείνουν προς ερημοποίηση. Η αποξεραμένη περιοχή που είναι αποτέλεσμα της ερημοποίησης αποτελεί το 90% του Αραβικού κόσμου. Το φαινόμενο της ερημοποίησης αποτελεί ένα απο τα σημαντικότερα προβλήματα στον Αραβικό κόσμο. Οι τεχνικές της τηλε ανίχνευσης αποτελούν ένα βασικό εργαλείο των ερευνητών έτσι ώστε να μπορέσουν να προτείνουν λύσεις για το φαινόμενο αυτό. Εισαγωγή Σύμφωνα με έκθεση των Ην. Εθνών πάνω από 2 δισεκατομμύρια κόσμος , πολλόι εκ των οποίων από τους πιο φτωχούς στον πλανήτη, έχουν επηρεαστεί από την ξήρανση και την ερημοποίηση. Αντιμετωπίζοντας προβλήματα όπως υποβάθμιση του εδάφους και απώλεια της βλάστησης που κατά συνέπεια οδηγούν σε προβλήματα της καλλιεργήσιμης γης και έτσι παρουσιάζεται το φαινόμενο της έλλειψες τροφίμων. Συγκεκριμένα, από τα 14,9 δις εκτάρια της επιφάνειας της γης, τα 6,1 δις είναι ξεραμένα (dry) , το 1 δις είναι υπερ. άνυδρη έρημος και τα υπόλοιπα 5,1 δις είναι αποτέλεσμα ερημοποίησης και με την πάροδο του χρόνου προβλέπεται να γίνουν έρημη. Η τοποθεσία του αραβικού κόσμου χαρακτηρίζεται από ξηρασία (69% της περιοχής) με ετήσια ποσοστά βροχοπτώσεων κάτω από 10 mm. Ο υπόλοιπος αραβικός κόσμος μπορεί να διαχωριστεί σε δυο κατηγορίες: α) σε μι άγονη γη που δέχεται 100-400mm βροχοπτώσεων. β) Και στο 20% που δέχεται πάνω από 400 mm βροχοπτώσεων ετησίως. Τέλος, για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ερημοποίησης χρειάζεται να γίνονται συνεχής ανιχνεύσεις και η διαδικασία αυτή επιτυγχάνεται μόνο μέσω τηλεπισκόπησης. Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να εξηγήσει τις αιτίες και της συνέπειες που οδηγούν στην ερημοποίηση και πώς μέσω της διαδικασία της τηλεπισκόπησης μπορούμε να παρακολουθήσουμε το φαινόμενο αυτό. Ερημοποίηση Με τον όρο ερημοποίηση εννοούμε: i. Κλιματική μεταβλητότητα: είναι γνωστό πως οι ξηρές περιοχές έχουν χαμηλά ποσοστά βροχοπτώσεων ii. Ανθρώπινος παράγοντας: Σε αυτό το σημείο είναι καλό να αναφερθεί πως στον όρο ερημοποίηση καθοριστικό παράγοντα παίζει ο άνθρωπος. Κυρίως αυτό γίνεται λόγω της υπερβόσκησης και της υπερ εκμετάλευσς της γης. iii. Αποψίλωση: Καταστροφή της βλάστησης και ανάγκη για ξυλεία iv. Κακες πρακτικές άρδρευσης: κυρίως οφείλεται στην αλατότητα του εδάφους v. Φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών
Επιπτώσεις Οι επιπτώσεις της ερημοποιήσεις είναι πολλαπλές εκ των οποίων η πιο σημαντικές μπορούν να χαρακτηρισθεί η ανικανότητα του εδάφους να υποστηρίξει την ζωή , νοώντας την με την έννοια των φυτών , των ζωών αλλά και των ανθρώπων. Πολλές φορές η ερημοποίηση περιοχών οδηγεί ακόμη και σε πολεμικές σύρραξης. Παρακολούθηση της ερημοποίησης Το πρώτο στάδιο για την αντιμετώπιση της ερημοποίησης είναι να εξετάσουμε την υποβάθμιση του εδάφους και ποιοι λόγοι οδηγούν στην ερημοποίηση. Τα μεγάλα δεδομένα περιβαλλοντικών πληροφορίων και σε μεγάλα τμήματα του εδάφους που παρέχει η τηλεπισκόπηση μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση και ανίχνευση της ερημοποίησης στον αραβικό κόσμο κυρίως. Τηλεπισκόπηση για την ανίχνευση της ερημοποίησης Η έρευνα των Harasheh and Tateishi (2001) που εξέτασαν την διαδικασία της ερημοποίησης στην δυτική Ασία, χαρτογραφώντας της ερημοποιημένες περιοχές με την χρήση της τηλεπισκόπησης και των Γεωγραφικών συστημάτων Πληροφοριών συμπέρανε ότι: Από τα 66 εκατομμύρια εκτάρια που εξέτασαν τα 33% ήταν άμμος ή αμμόλοφοι και το 30% ήταν έρημος , περισσότερο το 80% περιλαμβάνεται σε αυτήν την περιοχή (εικόνα 3).Το δείγμα το οποίο συλλέχθηκε από τους δορυφόρους καλύπτει τα περιόδους από τον Απρίλιο του 1992 μέχρι τον Μάρτιο του 1993 καθώς και 1995 με 1996. Οι δείκτες περιλαμβάνουν την βλάστηση στο μέτρο που επηρεάζει την υποχώρηση του εδάφους , την αιολική δίαβρωση , την διάρωση του νερού και της αλατότητας του εδαφούς. Δυο κύριοι δείκτες χρησιμοποιήθηκαν η βλαστηση και η παραγωγικότητα της βοσκής. H μείωση της βοσκής συνδέθηκε με δυο μεταβλητές την μείωση της βοσκής και την κανονική βλάστηση . Η μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 31,3% της δυτικής Ασίας υπόκειται σε σοβαρή υποβάθμιση της βλάστησης, 19,2% υπόκειται σε μέτρια υποβάθμιση της βλάστησης, 8,8% και 8,5% υπόκεινται σε ελαφρές και πολύ σοβαρή υποβάθμιση της βλάστησης, αντίστοιχα.
Παραδείγματα εφαρμογής στον αραβικό κόσμο
Αιγυπτος:
Δύο TM εικόνες που καλύπτουν τα ανατολικά όρια του ποταμού Νείλου (Σχήμα 4) προς την κατεύθυνση της διώρυγας του Σουέζ (που καλύπτει περίπου 18000 εκτάρια), η οποία ελήφθη κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου (2, Ιουλ 1984 και στις 9 Αυγούστου, 1989) , Πανεπιστήμιο του New Mexico, Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. α αποτελέσματα που προέκυψαν έδειξαν ότι unplanted περιοχές ήταν 33,9% κατά το έτος 1984 και 47,3% το 1989. Αυτό σημαίνει ότι το ποσοστό της ερημοποίησης σε αυτό το τμήμα της χώρας ήταν 2,68% ετησίως.
Σουδάν: Η κάλυψη του εδάφους και της βλάστησης φανερώνουν αλλαγές μεταξύ του 1972 και του 1990 στην επαρχία Kassala, Ανατολικό Σουδάν, χρησιμοποιήθηκαν εννέα Landsat πολυφασματική Scanner (MSS) σκηνές που αποκτώνται μέσω την περίοδο Νοεμβρίου 1972 και Ιανουάριο του 1990 (Larsson, 2002). Η οπτική ερμηνεία και η ψηφιακή επεξεργασία των δορυφορικών imageries έδειξαν διάφορες μορφές αμμόλοφους, άμμος καλύπτει περιοχές που βρίσκονται μεταξύ του Λευκού Νείλου και τα δυτικά σύνορα του Σχεδίου Gezira (Σχήμα 6) . Οι περιοχές αυτές εκτείνονται συνεχώς κατά τη διάρκεια της περιόδου της μελέτης. Αυτό σημαίνει ότι η ερημοποίηση είναι πολύ απειλητική στη Gezira.
Επίλογος
Η επανειλημμένη κάλυψη των δορυφορικών imageries παρέχουν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την παρακολούθηση της ερημοποίησης μιας περιοχής όπως ο αραβικός κόσμος. Η εφαρμογή της τεχνολογίας τηλεπισκόπησης για την παρακολούθηση της ερημοποίησης μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους: η άμεση προσέγγιση είναι με τη μέτρηση της περιοχής που επηρεάζεται από την ερημοποίηση, καθώς και με τη μελέτη των δεικτών ερημοποίησης που μπορεί να μετρηθεί σε δορυφορικές imageries
