Εναέρια και Δορυφορική Τηλεπισκόπηση στην αρχαιολογία

Από RemoteSensing Wiki

Πηγή : Link

Λέξεις κλειδιά: Αρχαιολογία, εναέρια, GIS,

Μεθοδολογία

Η αεροφωτογραφία χρησιμοποιείται ευρέως σε αρχαιολογικές αναζητήσεις λόγω της δυνατότητάς της να αναγνωρίσει τοποθεσίες να καταγράψει και να παρακολουθήσει τις αλλαγές των τοπίων τους μέσα στο χρόνο, καθώς ακόμη και να ανακαλύψει τα χαρακτηριστικά του υπεδάφους, μέσω των χαρακτηριστικών της φυτικής γης ή με στερεοσκοπική εξέταση των εικόνων (Εικόνα 7). Η επισκόπηση με χαμηλού υψομέτρου πλάγιες και κατακόρυφες φωτογραφίες, μπορεί να ανιχνεύσει παραλλαγές της υφής στο έδαφος, όπως τα σχήματα της σκιάς, σημάδια περικοπής σχημάτων, και τα σημάδια του εδάφους, τα περισσότερα από τα οποία προκαλούνται από τις διαταραχές της επιφάνειας του εδάφους από την παρουσία υπόγειων χαρακτηριστικών και τις αντίστοιχες διαφορές στην συνθήκες υγρασίας. Συμβατικές και υπέρυθρες αεροφωτογραφίες που λαμβάνονται από κατάλληλα επανδρωμένα ή μη επανδρωμένα εναέρια μέσα, χαρταετούς και μπαλόνια έχουν διαδραματίσει έναν κρίσιμο ρόλο στον τομέα των αναγνωρίσεων. Η επαναξιολόγηση των παλαιών δορυφορικών εικόνων (Corona ή KVR-1000), πριν από τις πρόσφατες αλλαγές της διαμόρφωσης του εδάφους από τις σύγχρονες πρακτικές καλλιέργειας και των τεχνικών έργων, έχει βοηθήσει την ανίχνευση των περιοχών.

Τα δορυφορικά συστήματα, καταγράφοντας τα επιφανειακά χαρακτηριστικά στο ορατό και στο μη ορατó τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, έχουν σημαντικό αντίκτυπο στις περιφερειακές αρχαιολογικές μελέτες. Οι πολυφασματικές εικόνες είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στη σάρωση περιοχών διαφορετικών φασματικών υπογραφών και τον εντοπισμό χαρακτηριστικά εεκτεταμένων διαστάσεων. Οι διαστημικοί αισθητήρες ραντάρ (όπως στο διαστημικό λεωφορείο SIR-C / X-SAR, RADARSAT και Envisat ραντάρ αλτίμετρου) έχουν εφαρμοστεί στο παρελθόν και χρησιμοποιούνται όλο και πιο πολύ σε τοπογραφικά περιοχών που καλύπτονται από ζούγκλες ή που βρίσκονται σε περιβάλλοντα της ερήμου. Ομοίως, lidar αισθητήρες συμβάλλουν στην κατασκευή των ψηφιακών μοντέλων εδάφους (DEMs).

Οι χωρικές και φασματικές αναλύσεις των αισθητήρων καταγραφής παραμένουν σημαντικά ζητήματα στον τομέα της δορυφορικής τηλεπισκόπησης, κυρίως στην αναγνώριση των «υπογραφών» των ύποπτων στόχων. Πρόσφατα, η έναρξη των υπερφασματικών συστημάτων (όπως ASTER και Hyperion) που περιλαμβάνουν δεκάδες έως εκατοντάδες μπάντες ή υψηλή χωρική ανάλυση (<3m) δορυφόρους (όπως SPOT5, Ikonos, Quickbird, Eros, Formosat και Orbview) έχει αναβαθμίσει την ποιότητα της δορυφορικής εικόνας. Η Δορυφορική τηλεπισκόπηση έχει εφαρμοστεί για την χαρτογράφηση περιοχών και προϊστοριών γεωργικών εκτάσεων, ανίχνευση της αρχαίων αρδευτικών τάφρων, μελέτες των περιφερειακού σχεδιασμού οικισμών, και σχέδια προσαρμογής, CRM, κ.α. Η σημερινή διάδοση των δορυφορικών εικόνων μέσω διαδικτυακών πυλών, όπως το Google Earth, αναμένεται επίσης να έχει σημαντική επίπτωση σε αρχαιολογικές μελέτες και διαχείριση των πολιτιστικών πόρων (Σχήμα 7).

GIS

Ταυτόχρονα, τα ΓΣΠ (GIS) αναβαθμίζει όλο και περισσότερο τον ρόλο της στις αρχαιολογικές αναζητήσεις χάρη στην ικανότητά τους να ενσωματώνουν τα διαφορετικά γεωγραφικά δεδομένα, συμβάλλοντας έτσι στη διαχείριση των πολιτιστικών μνημείων (Σχήμα 8). Η πολυπαραγοντική στατιστική ανάλυση μέσω GIS, με βάση τα γεωγραφικά στοιχεία του εδάφους (γειτνίαση με το νερό και πόρους, υψόμετρο και προσανατολισμός, κλίση, διαδρόμοι μεταφοράς, θέαση, κλπ), μπορούν να συμβάλουν στην ανάλυση των λεκανών απορροής, τα οικιστικά μοντελοποιημένα μοτίβα, και στην κατασκευή μοντέλων πρόβλεψης για τον εντοπισμό περιοχών εν δυνάμει αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, σε συνδυασμό με δορυφορικές εικόνες.

Μέθοδοι=

Γεωφυσική μέθοδος. Ο πειραματισμός με νέες μεθόδους και συστοιχίες (όπως 3D σεισμική και ERT, μαγνητόμετρα SQUID με ανάλυση μικρότερη από 0,00005 nT, ζεύξη χωρητικότητας, τεχνικές πόλωσης και θερμικής αίσθησης) μπορεί επίσης να εισαγάγει άλλες μη-επεμβατικές τεχνικές εξερεύνησης. Οι υψηλής ανάλυσης υπερφασματικοί αισθητήρες (όπως τα (CASI)), θα ενισχύσουν επίσης την περιφερειακή κάλυψη των αρχαιολογικά ευαίσθητων περιοχών. Τα νευρωνικά δίκτυα, οι εικονικές διεπαφές πραγματικότητας (VRs), και η τεχνητή νοημοσύνη βελτιώνουν συνεχώς τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας GIS. Οι περιβαλλοντικές πιέσεις και οι φυσικές καταστροφές θα απαιτήσουν μια αυξανόμενη συγχώνευση των παραπάνω τεχνολογιών που στοχεύουν προς την λεπτομερή εξερεύνηση και τη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς.