ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΙΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΠΟΙΗΣΗΣ
Από RemoteSensing Wiki
Εισαγωγή
Ενώ δεν υπάρχει μεγάλη διαφωνία όσον αφορά την παγκόσμια έκταση των ξηρών
περιοχών, οι εκτιμήσεις του ποσοστού των ερημοποιημένων γαιών ποικίλλουν μεταξύ 10% και 70%
(υπερβολικά ξηρές περιοχές αποκλείονται) δίνοντας ενδείξεις ότι οι υπάρχουσες εκτιμήσεις της
παγκόσμιας έκτασης των υποβαθμισμένων περιοχών έχουν σημαντικές αδυναμίες. Εντούτοις, οι
ακριβείς και αμερόληπτες πληροφορίες για την έκταση των περιοχών που επηρεάζονται και την
ανάπτυξή τους με την πάροδο του χρόνου δεν είναι μόνο σημαντικές για την κατανόηση των
μηχανισμών που οδηγούν στην ερημοποίηση, αλλά και για την εφαρμογή αποτελεσματικών
στρατηγικών πρόληψης και μετριασμού του φαινομένου. Οι απαραίτητες πληροφορίες εκτίμησης
περιλαμβάνουν χωρικούς αναλυτικούς χάρτες χρήσεων γης, βιοφυσικές ιδιότητες βλάστησης και
εδάφους και χρονική μεταβλητότητα όλων αυτών.
Μέθοδος
Η ολοκληρωμένη χρήση της δορυφορικής τηλεπισκόπησης, των επίγειων παρατηρήσεων
καθώς και των γεωπληροφοριακών βάσεων δεδομένων μπορούν να παρέχουν αποτελεσματικές,
επαναλαμβανόμενες, οικονομικώς αποδοτικές πληροφορίες για την φυτοκάλυψη και άλλες ιδιότητες
της επιφάνειας του εδάφους σχετικές με την ερημοποίηση. Επίσης μπορεί να διασφαλιστεί η συνέχεια
των παρατηρήσεων (μακροπρόθεσμος έλεγχος) που απαιτείται για την επισήμανση της υψηλής
διαχρονικής μεταβλητότητας των υπηρεσιών του οικοσυστήματος των ξηρών περιοχών και για τη
διάκριση μεταξύ του ρόλου των ανθρώπινων διεργασιών και των κλιματικών μεταβολών. H χρήση
εικόνων δορυφορικής τηλεπισκόπησης για την εκτίμηση και την παρακολούθηση της
ερημοποίησης χρειάζεται προσεκτική επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων της με τη βοήθεια
επίγειων παρατηρήσεων, όπως είναι η φυτοκάλυψη, η βιολογική παραγωγικότητα, η
εξατμισοδιαπνοή, η γονιμότητα των εδαφών και οι ρυθμοί συμπίεσης και διάβρωσης.
Σε αυτήν την εργασία παρουσιάζονται οι δυνατότητες των τεχνικών της τηλεπισκόπησης με τη
χρησιμοποίηση επιλεγμένων παραδειγμάτων από Μεσογειακές περιοχές της Ευρώπης. Αρχίζοντας από
τους γενικά αποδεκτούς ορισμούς του προβλήματος της ερημοποίησης εισάγεται η έννοια των
συνδρόμων υποβάθμισης, η οποία περιγράφει συγκεκριμένους μηχανισμούς αλληλεπίδρασης, που
οδηγούν στην υπερβολική χρήση της γης ,όσον αφορά την ικανότητα ανάκαμψής της, προκαλώντας
υποβάθμιση της ικανότητας των οικοσυστημάτων να προσφέρουν αγαθά και υπηρεσίες (π.χ. διάβρωση,
διαταραχή του κύκλου ύδατος, αποψιλώσεις δασών, υπερβόσκηση κλπ.).
Συμπεράσματα
Λαμβάνοντας υπόψη τη διεθνή διάσταση του προβλήματος της ερημοποίησης
και την ποικιλομορφία των συνδρόμων της, είναι εμφανές ότι τα συστήματα τηλεπισκόπησης είναι
υψηλής σημασίας εργαλείο για την επίτευξη αυτού του στόχου. Επομένως και όσον αφορά τη διεθνή
διάσταση του προβλήματος είναι σαφές ότι η βελτίωση των διαθέσιμων στρατηγικών εκτίμησης,
παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης θα παραμείνει μια από τις σημαντικότερες προκλήσεις
στο μέλλον.
Πηγή: DESERTIFICATION AFFECTED AREAS Dr. Joachim Hill
