Εναέρια – Δορυφορική Αρχαιολογία στη Μέση Ανατολή
Από RemoteSensing Wiki
Κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου, η κατασκοπεία αναπτύχθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό και τα αποτελέσματά της είχαν εφαρμογές σε διάφορους τομείς, ένας από αυτούς είναι και η αρχαιολογία. Πιο συγκεκριμένα, από δορυφορικές εικόνες, αμερικανικών δορυφόρων, της περιόδου 1960 – 1972 σε χώρες της Μέσης Ανατολής, αναζητώντας Σοβιετικές βάσεις στην περιοχή, συνέβαλαν στον εντοπισμό αρχαιολογικών χώρων. Αρχαία ερείπια, οικισμοί και αρχαίοι δρόμοι παρατηρήθηκαν σε μια περιοχή που εκτείνεται από την Αίγυπτο προς το Ιράν. Ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Αρκάνσας μαζί με αρχαιολόγους, αξιοποιώντας δορυφορικές εικόνες από τον κατασκοπικό δορυφόρο CORONA, ανακάλυψαν ερείπια τειχών και ακροπόλεις στην Συρία, την Αίγυπτο και την Τουρκία, που χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, εντοπίστηκαν δύο γιγάντιες πόλεις για την εποχή, που καλύπτουν πάνω από 123 στρέμματα. Δορυφορικές εικόνες έχουν βοηθήσει στον εντοπισμό 10.000 άγνωστων αρχαιολογικών θέσεων στην περιοχή (εικόνα 1).
Επειδή, το κατασκοπευτικό πρόγραμμα CORONA κατέγραφε, πέραν της Μέσης Ανατολής, περιοχές της Αφρικής και της Κίνας, αρχαιολόγοι και άλλοι επιστήμονες, είναι πρόθυμοι να μελετήσουν τις λήψεις και να αξιοποιήσουν την τηλεπισκόπηση, προκείμενου να εντοπιστούν και άλλοι αρχαιολογικοί χώροι σε αυτές τις περιοχές (εικόνα 2).
Όπως ανέφερε ο αρχαιολόγος Jesse Casana: «δεν μπορούμε να δούμε ένα τοπίο όταν καλύπτεται από κτίρια», δεν σημαίνει όμως πως το τοπίο δεν υπάρχει, αλλά πως χρειαζόμαστε τα κατάλληλα μέσα για να το παρατηρήσουμε και να το μελετήσουμε. Αναμφίβολα, η τηλεπισκόπηση και η τεχνολογική πρόοδος είναι τα μέσα που μπορούν να βοηθήσουν την αρχαιολογία στον εντοπισμό αρχαίων δρόμων, καναλιών, μνημείων, πόλεων κλπ. Η τηλεπισκόπηση παρέχει τεχνικές μορφοποίησης και ανάλυσης των δορυφορικών εικόνων, οι οποίες καταγράφουν πέραν του οπτικού φάσματος. Επιπλέον, έχει αναπτυχθεί θεωρητικό υπόβαθρο για τη εναέρια – δορυφορική αρχαιολογία, γνωρίζοντας πλέον σημάδια που υποδεικνύουν σε ποιες περιοχές ενδέχεται να κρύβεται κάτι στο υπέδαφος. Οι επεξεργασίες και οι αλλαγές χρωμάτων και καναλιών μας δίνουν τη δυνατότητα να εντοπίζουμε πιθανές θέσεις αρχαιολογικών χώρων. Τέλος, η συνεχής παροχή δορυφορικών εικόνων μας επιτρέπει να κάνουμε πολλαπλές συγκρίσεις προς όφελος της ανάλυσης, κατανόησης και ερμηνείας του πραγματικού κόσμου (εικόνα 3).
