Εφαρμογές της Φωτοερμηνείας και Τηλεπισκόπισης στην Αρχαιολογία

Από RemoteSensing Wiki

Εφαρμογές της Φωτοερμηνείας και Τηλεπισκόπισης στην Αρχαιολογία

Εισαγωγή

Σκοπός είναι η ανάπτυξη μιας μεθοδολογίας ανίχνευσης μη γνωστών αρχαιολογικών χώρων και, συγκεκριμένα, νεκροταφείων και οικισμών της Εποχής του Χαλκού σε ασβεστολιθικά εδάφη, βασιζόμενης σε φωτοερμηνευτικές–τηλεπισκοπικές μεθόδους. Για τη συγκεκριμένη έρευνα περιοχή μελέτης αποτέλεσε ο νομός Μεσσηνίας και συγκεκριμένα ο όρμος της Βοϊδοκοιλιάς, στις δυτικές ακτές του νομού.

Μεθοδολογία

Με βάση την μεθοδολογία έγινε χρήση αναλογικών (αεροφωτογραφιών) και ψηφιακών (δορυφορικών απεικονίσεων IKONOS) τηλεπισκοπικών απεικονίσεων. Η φωτοερμηνεία των παραπάνω τηλεπισκοπικών 25 απεικονίσεων έγινε σε συνδυασμό με ιστοριογραφικά, χαρτογραφικά και μετεωρολογικά δεδομένα για την ίδια περιοχή. Στη συνέχεια τα αποτελέσματα της εφαρμογής της φωτοερμηνείας και τηλεπισκόπησης διασταυρώθηκαν με επίγειο έλεγχο και τέλος με γεωφυσική διασκόπηση της εν λόγω περιοχής. Όσον αφορά στις αναλογικές τηλεπισκοπικές απεικονίσεις, χρησιμοποιήθηκαν στερεοσκοπικά ζεύγη παγχρωματικών αεροφωτογραφιών (Εικ.1) έξι διαφορετικών ετών, ποικίλων κλιμάκων. Όσον αφορά στις ψηφιακές τηλεπισκοπικές απεικονίσεις, επιλέχθηκαν αυτές που προέρχονται από τον δορυφόρο IKONOS (Εικ.2). Όλες οι απεικονίσεις λήφθηκαν με 0 % νεφοκάλυψη και είναι γεωμετρικά διορθωμένες σε προβολή U.T.M. (Universal Transverse Mercator). Ειδικότερα, χρησιμοποιήθηκε το χωρικό φίλτρο ενίσχυσης υψηλών συχνοτήτων (Εικ.3) και το χωρικό φίλτρο γραμμικής ενίσχυσης των ακμών κατά τον άξονα y (Εικ.4). Πραγματοποιήθηκε γεωφυσική διασκόπηση τμήματος του πλατώματος -του βορείως κείμενου του θολωτού τάφου του Θρασυμήδους- στο βόρειο βραχίονα του όρμου της Βοϊδοκοιλιάς, κατά το διήμερο της 10ης και 29 11ης Απριλίου 2011. Στόχος της συγκεκριμένης ενέργειας ήταν η διερεύνηση της κατάστασης του εδάφους κάτω από την επιφάνειά του, όσον αφορά στην ύπαρξη αρχαιολογικών καταλοίπων.

Αποτελέσματα

Οι σχετικές επεξεργασίες και αναλύσεις με παράλληλη συνεκτίμηση των πορισμάτων των αρχαιολογικών διερευνήσεων οδήγησε στον εντοπισμό ενδιαφερόντων γραμμικών ιχνών και ιχνών/σκιών μικροαναγλύφο (Εικ. 4). Γενικά, για την ενίσχυση / βελτίωση των ψηφιακών και ψηφιοποιημένων αναλογικών τηλεπισκοπικών απεικονίσεων (contrast enhancement) με στόχο τον τονισμό των ανιχνευθέντων γραμμικών ιχνών και ιχνών σκιών μικροαναγλύφου, αποδείχθηκε αποτελεσματική η τεχνική της ισοδυναμοποίησης του ιστογράμματος ( histogram equalization ) , και η εφαρμογή χωρικού φίλτρου ενίσχυσης υψηλών συχνοτήτων και χωρικού φίλτρου γραμμικής ενίσχυσης των ακμών κατά τον άξονα y.

Συμπεράσματα

• Ιδιαίτερα αποτελεσματική αποδείχθηκε η τεχνική της ισοδυναμοποίησης του ιστογράμματος και η χρήση χωρικών φίλτρων ενίσχυσης υψηλών συχνοτήτων και χωρικών φίλτρων γραμμικής ενίσχυσης των ακμών κατά τον άξονα y. • Η αναλογική–στερεοσκοπική μελέτη και ψηφιακή επεξεργασία ψηφιοποιημένων αεροφωτογραφιών, όπως και η ψηφιακή επεξεργασία ψηφιακών τηλεπισκοπικών απεικονίσεων IKONOS, απέδειξε ότι είναι δυνατός ο εντοπισμός αρχαιολογικών καταλοίπων του μεγέθους της συγκεκριμένης έρευνας γεγονός.

Πηγή: Χρόνη Α., (2011) “Εφαρμογές της Φωτοερμηνείας και Τηλεπισκόπισης στην Αρχαιολογία”. Διδακτορική Διατριβή. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Διαθέσιμο στο: http://dspace.lib.ntua.gr/bitstream/123456789/6389/3/chronia_photointerpretation.pdf