ΚΑΘΕΤΗ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΑ ΝΗΣΙΑ ANDAMAN ΑΝΙΧΝΕΥΜΕΝΗ ΑΠΟ ΠΟΛΥΧΡΟΝΙΚΕΣ ΕΙΚΟΝΕΣ ΜΕΣΩ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΟΥ ΡΑΝΤΑΡ

1. Εισαγωγή

Στις 26 Δεκεμβρίου 2004 ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς που καταγράφηκε ποτέ από τη σύγχρονη σεισμολογία (Mw>9.0,) εμφανίστηκε στη υποθαλάσσια sumatra-Andaman ζώνη, όπου η Ινδο-Αυστραλιανή πλάκα underthrusts τη βιρμανική πλάκα. Αν και νότιά της, το 2004, το τμήμα Sumatran - Sunda megathrust, έχει παραγάγει τους μεγάλους σεισμούς το 1797, 1833 (M~9) και 1861 (M~8.5) (Newcomb & McCann 1987), κανένα ιστορικό αρχείο μεγάλου σεισμού (M≥8) δεν έχει αναφερθεί από το andaman-Nicobar και τη βόρεια περιοχή Sumatra, αν και σημαντικά γεγονότα έχουν εμφανιστεί το 1847 (M7.5), 1868, 1881 (M7.9) και το 1941 (M7.7). Οι μελέτες Paleaogeodetic βασισμένες στα αρχεία κοραλλιών δείχνουν ότι οι σεισμοί αυτού του μεγέθους εμφανίζονται σε αυτήν την περιοχή κάθε 200-300 έτη . Το επίκεντρο του κυρίου σεισμού βρέθηκε 40km ΒΔ του νησιού Simeulue σε 3.36°N, 96.0°E σε ένα βάθος 30k. Η επέκταση της ζώνη ρήξης, που έφθασε σε περίπου 1300km, συμπίπτει κατά προσέγγιση με την κατανομή του μετασεισμού.

Σχήμα 1 - Χάρτης του νησιωτικού συμπλέγματος Andaman

Η ρήξη πήρε περίπου 500 δευτερόλεπτα για να μεταδοθεί από το hypocentre στη βόρεια Sumatra, στα βόρεια Νησιά Andaman, με μια ανομοιόμορφη ταχύτητα. Σύμφωνα με μερικούς ερευνητές ένα μεγάλο μέρος της ολίσθησης εμφανίστηκε στην περιοχή Andaman- Nicobar. Η επόμενη αρχική περίοδος μετά από τον κύριο σεισμό συνεχίστηκε για διάστημα τριων ωρών ακόμη. Επίσης, επιχειρήματα για την αργή ολίσθηση των πλακών προέκυψαν από περιφερειακές μετρήσεις GPS. Κατά τη διάρκεια των δύο μηνών που ακολούθησαν τον κύριο σεισμό, σχεδόν 1000 σεισμοί εμφανίστηκαν, ενώ περίπου 600 γεγονότα εμφανίστηκαν κατά τη διάρκεια μιας σύντομης "διάρκειας" από τις 27 έως τις 30 Ιανουαρίου 2005 και σχεδόν 100 από αυτούς ήταν μεγέθους ≥5 (NEIC). Οι εστιακοί μηχανισμοί των μετασεισμικών δονήσεων υποδεικνύουν τόξο κανονικής συμπίεσης κατά μήκος του μετώπου καταβύθισης, καθώς και επέκατασης στην πίσω περιοχή του τόξου.

Στοιχεία από ποικίλες πηγές, κυρίως σεισμικά στοιχεία και στοιχεία GPS έχουν χρησιμοποιηθεί για να περιγράψουν την επίγεια παραμόρφωση που προκάλεσε ο σεισμός. Επιτόπιες παρατηρήσεις στην κοραλλιογενή μορφολογία, έχούν προσδιορίσει επίσης τις περιοχές των ακτών που μεταβλήθηκαν. Εντούτοις τέτοιες τεχνικές παρέχουν πληροφορίες για την τοπική παραμόρφωση, χωρίς όμως να μπορεί να περιγράψει κανείς τη συνολική παραμόρφωση. Η τηλεπισκόπηση θα μπορούσε να παρέχει σημαντικές πληροφορίες, ειδικά στην περίπτωση των αραιών οργανικών στοιχείων και όπου οι παρατηρήσεις πεδίων είναι δύσκολες. Στην παρούσα μελέτη, οι SAR εικόνες υποβλήθηκαν σε επεξεργασία, προκειμένου να ανιχνεύσουν περιοχές της σεισμικής ανόδου και καθόδου. Σαν συμπληρωματική πηγή πληροφοριών, χρησιμοποιήθηκαν δορυφορικές εικόνες από τις επιλεγμένες ζώνες Landsat 7 ETM+. Το χρονικό διάστημα από τον Ιουνίου 2004 έως το Μαρτίου 2005, καθορίζεται από το χρόνο απόκτησης των εικόνων SAR, ο οποίος δεν ενσωματώνει το μεγαλύτερο μετασεισμό που ακολούθησε στις 28 Μαρτίου 2005 (MW 8.7).

Συνδυασμοί ζευγαριών των εικόνων SAR αντί της χρήσης τριών διαδοχικών ....... όπως εφαρμόστηκαν στις προηγούμενες μελέτες. Το πλεονέκτημα της παρούσας τεχνικής είναι ότι η χωρική καθώς επίσης και χρονική συμπεριφορά της παραμόρφωσης μπορεί να εξερευνηθεί με μια ενιαία πολυχρονική εικόνα. Αν και η άνοδος και η κάθοδος μπορεί να αναιχνευθεί σε πολλές θέσεις, η μέθοδος που εφαρμόζεται είναι περιορισμένη και δεν δίνει ακριβή δεδομένα σε κατακόρυφες μετακινήσεις.

2. Περιφερειακή και τοπική επίγεια παραμόρφωση

Το τόξο andaman-δυτικού Sunda καθορίζει μια μακριά, σχεδόν 2200 χλμ, ζώνη καταβύθισης, που κινείται σχεδόν παράλληλα με την πλάκα στο Andamans. Η ηλικία της βυθιζόμενης πλάκας αυξάνεται από περίπου 60 σε 90 εκατομμύρια έτη, μεταξύ Sumatra στο νότο και Andaman στο Βορρά, ένα γεγονός που μπορεί επίσης να έχει επιπτώσεις στη διαδικασία καταβύθισης. Αναλύοντας δεδομένα από hypocentral ..... και διαθέσιμους μηχανισμούς που καλυπτουν την περίοδο από το 1964 ως το 1993, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι συμπιεστικές πιέσεις κυριαρχούν σε ολόκληρο το τόξο της βόρειας Sumatras, ενώ τονίζουν ότι συνθήκες ευελκισμού που επικρατούν στο πίσω τόξο εξαπλώνονται στη θαλάσσια περιοχή του Andaman. Η κατακόρυφη συνιστώσα της παραμόρφωσης εκφράζεται ως λέπτυνση του φλοιού στη θάλασσα του Andaman και πάχυνση του φλοιού κατά μήκος του τόξου της περιοχής. Παρόμοιοα αποτελέσματα παρουσιάζονται επίσης από άλλες έρευνες . Τα ανωτέρω αποτελέσματα είναι συνεπή με τη γενική τεκτονική της περιοχής.

Σχεδόν ορθογώνια σύγκλιση σε νότια Sumatra με τα ποσοστά ολίσθησης σε ~63-68mm/yr , μειωνεται σταθερά στο Βορρά και φθάνει κατά μήκος της Sumatra σε ποσοστό 45 mm/yr για την κάθετο προς τη συνιστώσα τάφρο και 11-28mm/yr για την παράλληλη. Περισσότερο στο Βορρά, όπου η τάφρος γίνεται παράλληλη στην κατεύθυνση της σχετικής πλάκας, αραιά δεδομένα προτείνουν σύγκλιση μεταξύ 14 και του 34mm/yr.

Σχήμα 2 - Γεωτεκτονική ρύθμιση της Σουμάτρας-Ανταμάν περιοχή. Οι ένθετο δείχνει τομήκος της Σουμάτρας-Ανταμάν τάφρο βορρά αύξηση της ηλικίας πυθμένα της θάλασσας(από Subarya et al. 2006). Τα χαρακτηριστικά Τεκτονικής απλοποιηθούν από Natawidja et al. 2004 και Curray 2005.

Τα μεγέθη της παρατηρούμενης σεισμικής μετατόπισης σε όλους τους χώρους βεβαιώνουν ότι η ρήξη επεκτείνεται μέχρι το βόρειο Νησί του Andaman. Σύμφωνα με τον Earnest και λοιπούς 200 , οι νότιες ομάδες νησιών έχουν να επιδείξουν μεγαλύτερη μετατόπιση έναντι του τμήματος του Andaman. Τα τοπικά δίκτυα GPS εμφανίζουν οριζόντια σεισμική μετατόπιση 1.5-6.5m στο Andamans, με χαμηλό εκτοπισμό 1.5-2m στο μέσο νησί Andaman. Οι ανωτέρω τιμές είναι σύμφωνες με άλλες αραιές παρατηρήσεις GPS. Είναι ενδιαφέρον ότι, οι στατικές σεισμικές μετατοπίσεις >1mm, παρατηρήθηκαν μέχρι 7800km μακρυά από το μεγάλο σεισμό sumatra-Andaman που χρησιμοποιεί τα σφαιρικά στοιχεία δικτύων GPS. Σεισμικά διανύσματα μετατοπίσεων καθώς επίσης και αυτά που αναφέρθηκαν εξ ολοκλήρου στη δραστηριότητα μετασεισμών ήταν προς WSW κατεύθυνση.

Οι παρατηρήσεις πεδίων και οι εναέριες έρευνες πάνω από το Andaman, εμφανίζουν στοιχεία μιας διαδεδομένης ανόδου κατά μήκος της δυτικής ακτής και καθόδου στο ανατολικό τμήμα. Αυτό φανερώνεται κυρίως υπό μορφή ανυψωμένων γραμμών, θαλάσσιων και παράκτιων, και ανυψωμένων κοραλλιογενών υφάλων. Η σεισμική κάθοδος μειώνεται προς τα ανατολικά, διότι στο νησί Havelock δεν παρατηρήθηκε σημαντική αλλαγή. Προ και μετα-σεισμού έρευνες GPS δείχνουν την κάθετη μετατόπιση τόξου μήκους από - 1.36 έως +0.63 μ . Αξιοσημείωτη άνοδος παρατηρήθηκε στα βόρεια μέρη Andaman. Συγκεκριμένα στο Diglipur, όπου οι έρευνες GPS δείχνουν μια άνοδο 63cm, παρατηρήθηκε μια υποχώρηση από την ακτή περίπου 60-80cm, κατά μήκος των δυτικών ορίων του νησιού. Εντούτοις, οι κοραλλιογενείς μετρήσεις κοραλλιών μπορεί να είναι υπερβολικές λόγω της παλιρροιας. Ενώ ορισμένες περιοχές του μέσου Andaman, εμφανίζουν στοιχεία ανόδου, ο λιμένας Blair στο ανατολικό περιθώριο του νότιου Andaman εμφανίζει στοιχεία καθόδου. Οι μετρήσεις της παρατηρηθείσας downlift δόθηκαν από τα αρχεία του μετρητή παλίρροιας και υπολογίστηκαν ~1m. Μακρύτερα στο νότο, σύμφωνα με τα παλιρροιακά στοιχεία, τα δυτικά τμήματα του νησιού Sentinel, ανυψωθηκαν περίπου 0.75m, ενώ το νησί Andaman δεν εμφανίζει καμία αλλαγή.

3. Δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν και επεξεργασία

3.1. Συλλογή δεδομένων

Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για την επίτευξη των στόχων της παρούσας εργασίας, ενσωματώνουν εξ αποστάσεως αισθητήρες γήινης παρατήρησης συμπεριλαμβανομένου, (i) ένα σύνολο στοιχείων IS2 φθίνουσας μορφής εικόνων ENVISAT ASAR, με τη μορφή ΟΜΠ, που καλύπτει ολόκληρο το νησί Andaman, πριν και μετά από το σεισμικό γεγονός. Τα χαρακτηριστικά των εικόνων ASAR είναι συνοψισμένα στον πίνακα 1. (ii) Landsat 7 ETM+ εικόνες από τις ορατές και κοντινές υπέρυθρες φασματικές ζώνες

Πίνακας 1. Χαρακτηριστικά των εικόνων ENVISAT ASAR που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη.

3.2. Βήματα επεξεργασίας

Οι εικόνες έντασης ASAR υποβλήθηκαν σε επεξεργασία μετά από τη δημιουργία ενός περιορισμού «παραθύρων» περιοχής μελέτης, για τη ραδιομετρική διόρθωση και την αύξηση. Η ένταση ενός μικροκύματος ανάδρομης διάξυσης εξαρτάται έντονα από την τραχύτητα της επιφάνειας. Το πρόβλημα που συνδέεται με τις εικόνες SAR, είναι θόρυβος στίγματος που προκαλείται από την τυχαία επίδραση πολλών μεμονωμένων ανακλαστήρων μέσα σε κάθε ένα εικονοκύτταρο. Το γενικό αποτέλεσμα είναι μια εικόνα με τη σύσταση κόκκου που παράγει δυσκολίες στην ερμηνεία της.

Προκειμένου να μειωθεί ο θόρυβος στίγματος, διάφορα συγκεκριμένα φίλτρα χρησιμοποιήθηκαν . Σε αυτήν την περίπτωση, το ενισχυμένο προσαρμοστικό φίλτρο του Lee, χρησιμοποιήθηκε iteratively, χρησιμοποιώντας δύο διαδοχικά περάσματα του φίλτρου, που εφαρμόζει διαφορετικές παραμέτρους κάθε φορά, με πολλαπλασιαστή σίγμα (0.5 και 1.0) και μέγεθος παραθύρων (3x3 και 5x5). Για την εφαρμογή του φίλτρου η συγκεκριμένη αξία συντελεστή της παραλλαγής κάθε εικόνας υπολογίστηκε, ενώ κάθε εικόνα ήταν διαιρεμένη σε τομείς τριών κλάσεων. Η πρώτη κλάση αντιστοιχεί στα ομοιογενή μπαλώματα εικόνας μέσω των όποιων το στίγμα μπορεί να αποβληθεί εύκολα, η δεύτερη κλάση αντιστοιχεί στα ετερογενή μπαλώματα εικόνας, των όποιων το στίγμα πρόκειται να μειωθεί συντηρώντας τη σύσταση και η τρίτη κλάση αντιστοιχεί στα μπαλώματα εικόνας που περιέχουν στόχους-σημεία για τους οποίους το φίλτρο πρέπει να συντηρήσει τις ήδη υπάρχουσες τιμές. Επιπλέον, χρησιμοποιώντας ως αναφορά την προ-σεισμική εικόνα, οι σκηνές ήταν και geocoded. Δεδομένου ότι η ακρίβεια του coregistration μεταξύ των σκηνών SAR έχει μεγάλη σημασία, η αξία RMS του πολυωνυμικού μετασχηματισμού όλων των ζευγαριών ήταν αποφασιστικά λιγότερη από ένα εικονοκύτταρο.

Για να ανιχνεύσουν τους τομείς των αλλαγών οπισθοδιασποράς οι επεξεργασμένες σκηνές SAR συνδυάστηκαν για να παραγάγουν ενιαίες πολυχρονικές εικόνες. Η πολυχρονική εικόνα είναι απλά το αποτέλεσμα της έντασης της ανάθεσης- παραλλαγής των τριών επεξεργασμένων εικόνων SAR σε κάθε ένα από τα αρχικά χρώματα, για να διαμορφώσουν RGB σύνθεση εικόνας. Παραλλαγή έντασης της προ-σεισμικής εικόνας της 03/06/2004 (τροχιά 11810) εμφανίζεται στο μπλε, ενώ παραλλαγές των μετα-σεισμικών εικόνων της 30/12/2004 και 10/03/2005 (τροχιές 14816 και 15818) σε πράσινο και κόκκινο αντίστοιχα (σχήμα 3). Παραδείγματα για τις πρόσθετες διαδικασίες, για τις διαφορετικές περιοχές της Andaman δίνεται στα σχήματα 4, 5 και 6.

Σχήμα 3 - Ανάθεση της πρόσθετης χρωμάτων (RGB) για να αποκτήσει τις εικόνες ENVISAT ASAR να δημιουργήσει ένα πολυ-χρονική εικόνα SAR. Οι θέσεις των αριθμών 4, 5 και 6, επίσης, δείξει.

Επιπλέον των στοιχεία SAR, οι οπτικές δορυφορικές εικόνες χρησιμοποιήθηκαν ως συμπληρωματική πηγή πληροφορησης. Λόγω της φύσης των οπτικών στοιχείων, η δυνατότητά τους για την αναγνώριση της ανύψωσης είναι περιορισμένη. Κατά συνέπεια, χρησιμοποιήθηκαν μόνο για να τεκμηριώσουν την παρουσία κοραλλιογενών υφάλων κατά μήκος των ακτών. Τα καλολογικά στοιχεία από δορυφόρο Landsat 7 ETM+ που αποκτήθηκαν πριν από το σεισμό, συλλέχθηκαν και επεξέργαστηκαν. Φασματικές ζώνες του ορατού μέρους (ζώνη 1) του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος (EMS) και οι μέσες υπέρυθρες ακτίνες (ζώνη 5) ερμηνεύθηκαν για να χαρτογραφήσουν τους κοραλλιογενείς υφάλους. Η δραματική διαφορά της φασματικής απόκρισης μεταξύ της μάζας ύδατος και του εδάφους (κοραλλιογενείς ύφαλοι) σε αυτά τα δύο μέρη του EMS, ήταν κριτήριο για την παρουσία ή όχι των κοραλλιογενών υφάλων.

4. Αποτελέσματα και συζήτηση

Η ανάλυση των δορυφορικών εικόνων ραντάρ, παρείχε ένα περίγραμμα των παράκτιων περιοχών που δοκίμασαν μετασεισμική κάθετη παραμόρφωση. Η παρουσίαση χρώματος στην παραγμένη πολυχρονική εικόνα οφείλεται σε αλλαγές στους συντελεστές ανάδρομης διάξυσης μεταξύ των ημερομηνιών της απόκτησης των τριών SAR εικόνων. Οι αλλαγές στην ανάδρομη διάξυση σημάτων θα μπορούσαν σε αυτήν την περίπτωση να αποδοθούν στην αλλαγή που προκλήθηκε από το σεισμό ή/και στα δευτεροβάθμια φαινόμενα (π.χ. κατακλυσμός tsunami). Αυτές οι αλλαγές αυξάνουν ή μειώνουν την ένταση αντανάκλασης των εικόνων SAR. Η παράκτια πολύχρωμη απεικόνιση στην πολυχρονική εικόνα, παράγεται κυρίως από τις διαφορές sea-state μεταξύ των τριών καταστάσεων. Όπου τα χαρακτηριστικά εδάφους παραμένουν σταθερά, αυτές οι περιοχές εμφανίζονται σε επίπεδα του γκρι.

Σύμφωνα με τις επιλεγμένες RGB περιοχές σύνθεσης (σχήμα 3) που υποβάλλονται στις θετικές ανυψώσεις, οι αλλαγές (άνοδος) εμφανίζονται με τις παραλλαγές πράσινου, ενώ περιοχές με τις αρνητικές αλλαγές (downlift) εκφράζονται από την παραλλαγή του μπλε. Η γενικά αξιοπρόσεκτη άνοδος ανιχνεύθηκε στα βόρεια μέρη του Andaman και στο νησί Land Fall (σχήμα 4). Η αξιοπρόσεχτη άνοδος παρατηρήθηκε επίσης κατά μήκος του δυτικού Andaman και στο νησί Interview (σχήμα 5). Εντούτοις, τα σημάδια της ανόδου γίνονται λιγότερο εμφανή κατά μήκος των δυτικών ακτών του μέσου και του νότιου Andaman. Αφ' ενός μερικές περιοχές, κυρίως στα νοτιοανατολικά περιθώρια του νησιού, εμφανίζουν σημάδια downlift. Χαρακτηριστική περίπτωση, είναι η περιοχή του λιμένα Blair (σχήμα 6) όπου οι επιτόπιες παρατηρήσεις δείχνουν ότι η αλλαγή αυτή έφτασε σχεδόν 1m. Όλα τα ανωτέρω αποτελέσματα είναι σε συμφωνία με παλιρροιακές παρατηρήσεις στοιχείων και πεδίων, που αναφέρθηκαν σε προηγούμενο κεφάλαιο.

Σχήμα 4 - Βόρεια Ανταμάν και Land αλλαγές ακτογραμμή Φθινόπωρο νησί σχετίζονται με τη συνεργασία και

μετασεισμικές παραμόρφωση του Δεκεμβρίου του 2004 σεισμός.

Σχήμα 5 - Παράδειγμα της κάθετης παραμόρφωσης κατά μήκος Συνέντευξη νησί. Multi-χρονική εικόνα SAR (5α) και Landsat ETM + ζώνη 1 και 5 εικόνες μπάντα (5β και 5γ, αντίστοιχα).

Σχήμα 6 - Εντοπίστηκε downlift στο Πορτ Μπλερ, που βρίσκεται στο ΝΑ τμήμα του νησιού Andaman. Multi-χρονική εικόνα SAR (6α) και Landsat ETM + ζώνη 1 (6β). Παραλλαγές του μπλε αντιπροσωπεύουν περιοχές με βύθιση οφείλεται σε τεκτονική κίνηση της Σουμάτρας-Ανταμάν 2004 σεισμός.

Σχήμα 7 - Εντοπίστηκε αλλαγές υψόμετρο (ανύψωση ή downlift) κατά μήκος των ακτογραμμών του Ανταμάν νησί, που προέρχεται από δεδομένα ENVISAT ASAR. Προβολή σε UTM Zone 34 WGS'84 Βορρά.

Μεγάλη σημασία έχει η ζώνη που εμφανίζεται στην πολυχρονική εικόνα και που εκφράζεται ως εσωτερική κίτρινη ζώνη μεταξύ της παλαιάς προ-σεισμικής ακτής και των ανυψωμένων περιοχών που παρουσιάζονται με πράσινο. Τέτοια κίτρινα μπαλώματα είναι το αποτέλεσμα κόκκινης και πράσινης πρόσθετης διαδικασίας και αντιστοιχούν στις διαφορές από την ένταση ανάδρομης διάξυσης μεταξύ των δύο μετα-σεισμικών σκηνών SAR. Φαίνεται ότι μια ευρεία περιοχή της ακτής ανυψώθηκε αμέσως μετά από το βασικό σεισμικό γεγονός, αλλά δεν ακολούθησαν όλα τα εκτεθειμένα κοράλλια και ακολούθησε μόνο μια στενότερη ζώνη κοντά στην προ-σεισμική ακτή. (Σχήματα 4, 5 & 6). Οι πιθανές εξηγήσεις περιλαμβάνουν είτε την πιθανότητα της μετα-σεισμικής χαλάρωσης, των αρχικά ανυψωμένων περιοχών, είτε την αύξηση της στάθμης της θάλασσας λόγω των παλιρροιακών φαινομένων. Είναι προφανές ότι σημαντική πηγή σφάλματος, είναι οι παλιρροιακές διαφορές των επιπέδων μεταξύ των χρόνων αποκτήσεων των καλολογικών στοιχείων SAR. Σε κάθε περίπτωση, τοπικές μετρήσεις GPS και παλιρροιακά δεδομένα για τη μετα-σεισμική περίοδο, απαιτούνται προκειμένου να εξηγηθεί επακριβώς η παρατηρηθείσα ζώνη.<o:p></o:p>

Το δεδομένα από τα μικροκυμάτα αποδείχθηκαν ένα άριστο εργαλείο αξιολόγησης των σχετικών αλλαγών των δύο ακτών, τόσο σε χωρική όσο και χρονική διάσταση. Αντίθετα στις οπτικές δορυφορικές εικόνες, τέτοια στοιχεία προσφέρουν το πλεονέκτημα της διείσδυσης και ανάδρομης διάξυσης. Ανεξάρτητα της ποιοτικής φύσης, δεδομένου ότι μόνο το σημάδι της αλλαγής ανύψωσης μπορεί να ανιχνευθεί, η αποκαλυφθείσα επισκόπηση της ανόδου και το πρότυπο βύθισης, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως περιορισμός στην έρευνα μοντέλων παραμόρφωσης.