Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 15:27, 29 Δεκεμβρίου 2025

Πρότυπος Τίτλος : Coastal Erosion and Flooding Threaten Low-Lying Coastal Tracts at Lipari (Aeolian Islands, Italy)

Συγγραφείς : Romagnoli, C.; Bosman, A.; Casalbore, D.; Anzidei, M.; Doumaz, F.; Bonaventura, F.; Meli, M.; Verdirame, C.

Πηγή : Multidisciplinary Digital Publishing Institute

Το Λίπαρι, το μεγαλύτερο και πιο πυκνοκατοικημένο νησί του Αιόλου (μνημείο UNESCO), αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα παράκτιας διάβρωσης και πλημμυρών, ιδιαίτερα στις χαμηλού υψομέτρου ακτές στα ανατολικά και βορειοανατολικά. Οι περιοχές αυτές είναι κρίσιμης σημασίας για τον τουρισμό και τις υποδομές, αλλά απειλούνται από φυσικούς παράγοντες όπως οι καταιγίδες και η καθίζηση του εδάφους, καθώς και από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις. Η μελέτη στοχεύει στην ανασύσταση της εξέλιξης των ακτών τις τελευταίες δεκαετίες και στον εντοπισμό των πιο ευάλωτων περιοχών ενόψει της κλιματικής αλλαγής.

Η έρευνα υιοθέτησε μια διεπιστημονική προσέγγιση που συνδυάζει χερσαία και υποθαλάσσια δεδομένα. Η εξέλιξη της ακτογραμμής από το 1954 έως το 2017 αναλύθηκε μέσω ιστορικών αεροφωτογραφιών και σύγχρονων ορθοφωτοχαρτών υψηλής ανάλυσης από drones (UAV). Χρησιμοποιήθηκαν επίσης δεδομένα LIDAR για την ανάλυση της μορφολογίας και πολυδεσμικά βυθόμετρα (multibeam) για τη χαρτογράφηση του πυθμένα και τον εντοπισμό υποθαλάσσιων φαραγγιών. Η μεταβολή της στάθμης της θάλασσας εκτιμήθηκε μέσω δορυφορικής αλτιμετρίας για την περίοδο 1993-2020.

Η ανάλυση ανέδειξε σημαντικές μεταβολές στις παραλίες Acquacalda, Porticello, Papesca, Canneto, Marina Lunga και Portinente. Στο Porticello και την Papesca, η ακτή αρχικά επεκτάθηκε λόγω της απόθεσης αποβλήτων εξόρυξης ελαφρόπετρας, αλλά υποχωρεί σταθερά μετά τη διακοπή της εξόρυξης. Στο Canneto και τη Marina Lunga, ανθρωπογενείς κατασκευές (π.χ. λιμενοβραχίονες) επηρέασαν τη μεταφορά ιζημάτων, προκαλώντας τοπική διάβρωση ή συσσώρευση. Η δορυφορική ανάλυση έδειξε ρυθμό ανόδου της στάθμης της θάλασσας 3,1 mm/έτος, που επιδεινώνεται δραματικά από την τοπική καθίζηση του εδάφους.

Η μελέτη κατέδειξε ότι οι χαμηλές ακτές του Λίπαρι βρίσκονται σε μια επισφαλή ισορροπία που απειλείται άμεσα. Η συνδυασμένη δράση της μειωμένης ιζηματογένεσης, της τοπικής καθίζησης και της κλιματικής αλλαγής (άνοδος στάθμης θάλασσας) έχει οδηγήσει σε σταδιακή υποχώρηση των παραλιών και αύξηση του κινδύνου πλημμύρας. Δεδομένου ότι η τοπική οικονομία βασίζεται στον παραθεριστικό τουρισμό, απαιτείται άμεσος σχεδιασμός στρατηγικών προσαρμογής για την προστασία των οικισμών και της πολιτιστικής κληρονομιάς από τους επερχόμενους παράκτιους κινδύνους.

Εικόνα 1: Ψηφιακό μοντέλο υψομέτρου υψηλής ανάλυσης της νήσου Λίπαρι και των υπεράκτιων τομέων (ισοβαθείς σε μέτρα), με τη θέση των παράκτιων περιοχών που μελετήθηκαν. Τα κόκκινα τρίγωνα αντιπροσωπεύουν τη θέση ιστορικών-αρχαιολογικών θέσεων που υφίστανται καθίζηση. Υποδεικνύεται επίσης η θέση των κεφαλών των κύριων φαραγγιών και καναλιών που επηρεάζουν την ανατολική παράκτια περιοχή του Λίπαρι στα ρηχά ύδατα, μαζί με εκείνη άλλων υποθαλάσσιων χαρακτηριστικών.