Παρατήρηση φυσικής ομορφιάς των ορεινών τοπίων

Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 09:13, 17 Ιουλίου 2014

[Εικόνα:Predicting scenic beauty of mountain regions 1.JPG|thumb|right|Σχήμα. 1. Θέση των περιοχών μελέτης. Πηγή: http://dx.doi.org/10.1016/j.landurbplan.2012.11.010]]

Uta Schirpke a,∗ , Erich Tasser b , Ulrike Tappeiner c

Περίληψη Η Παρατήρηση φυσική ομορφιά των ορεινών τοπίων συμβάλλει στην ευημερία του ανθρώπου. Η αποτίμηση του φυσικού τοπίου και των ειδικών ιδιοτήτων του τοπίου με μελέτες αντίληψης είναι πολύπλοκη και χρονοβόρα. Τα εξελιγμένα εργαλεία χωρικής ανάλυσης μπορούν να στηρίξουν την αξιολόγηση της φυσικής ομορφιάς με ποσοτικές μεθόδους. Υλοποιήσαμε μια καινοτόμο προσέγγιση μοντελοποίησης βασισμένη στο GIS για ορεινές περιοχές με συνδυασμό αντικειμενικών μεθόδων με μεθόδους αντίληψης. Τα χωρικά πρότυπα του ορατού τοπίου αναλύθηκαν με τη βοήθεια των μετρικών τοπίου. Ένα σύνολο από 60 μετρικά τοπίου μειώθηκαν κατά την ανάλυση των κύριων συνιστωσών (PCA) με 11 συνιστώσες που εξηγούν το 93% της διακύμανσης. Τα συστατικά που σχετίζονται με τις τιμές αντίληψης της γραφικής ομορφιάς βρέθηκαν μέσα από μια μελέτη αντίληψης μέσω ανάλυσης παλινδρόμησης κατά βήματα. Βρήκαμε ότι δύο στοιχεία διαμορφώνουν την πολυπλοκότητα και την ποικιλομορφία του τοπίου και σχετίζονται θετικά με την οπτική ποιότητα (R2 = 0,72). Το GIS μοντέλο αποτελεί ένα έγκυρο εργαλείο για την εκτίμηση της γραφικής ομορφιάς των ορεινών περιοχών ως βάση για τη χάραξη πολιτικής και το σχεδιασμό του τοπίου.

1. Εισαγωγή

Κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, πολλές ευρωπαϊκές ορεινές περιοχές πλήττονται από την εγκατάλειψη [1, 2], την μη γεωργική χρήση και ιδιαίτερα τον τουρισμό. Δεδομένου ότι η ψυχαγωγική ποιότητα μιας περιοχής συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με την φυσική ομορφιά της [3], αυτό αποτελεί ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλους τουριστικούς προορισμούς. Ως εκ τούτου, οι εκτιμήσεις για την γραφική ομορφιά ενός τοπίου αποτελούν ένα σημαντικό βοήθημα για τους σχεδιαστές και τους ενδιαφερομένους [4, 5]. Η φυσική ομορφιά του τοπίου προέρχεται από την αλληλεπίδραση μεταξύ των βιοφυσικών χαρακτηριστικών του και τον ανθρώπινο παρατηρητή, η οποία έχει οδηγήσει σε μεθόδους εκτίμησης της γραφικής ομορφιάς με βάση την αντίληψη και με βάση τους ειδικούς [6]. Οι αξιολογήσεις των μεγάλων πολύπλοκων τοπίων συχνά περιορίζεται σε θέσεις κατά μήκος γραμμικών χαρακτηριστικών, όπως δρόμοι, μονοπάτια, ποτάμια [7, 8]. Σε αντίθεση, οι προσεγγίσεις των ειδικών εξετάζουν τις καθορισμένες οπτικές ιδιότητες και τα βιοφυσικά χαρακτηριστικά του τοπίου με ποσοτικές μεθόδους [6]. Το μεγάλο πλεονέκτημα της αξιολόγησης των ειδικών είναι η αποτελεσματικότητα της [9], η οποία επιτρέπει την εφαρμογή σε ολόκληρες περιοχές με τη χρήση αυτοματοποιημένων διαδικασιών. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις των ειδικών, δεν διαθέτουν ακόμη την υψηλή αξιοπιστία των μεθόδων αντίληψης επειδή εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις επαγγελματικές γνώσεις του εκάστοτε αξιολογητή [6]. Για την εκτίμηση της φυσικής ομορφιάς των ορεινών τοπίων, απουσιάζει μια αποτελεσματική και χωρικά σαφής μέθοδος αξιολόγησης η οποία θα λαμβάνει υπόψη και τις επιπτώσεις της τοπογραφίας στις ιδιότητες και ταυτόχρονα θα εξασφαλίζει την υψηλή αξιοπιστία των αξιολογήσεων αντίληψης. Για να καλυφθεί αυτό το κενό, αναπτύχθηκε μία προσέγγιση ενός μοντέλου για την πρόβλεψη της φυσικής ομορφιάς των ορεινών περιοχών μέσω μιας έρευνα με τα ακόλουθα βήματα: (1) διερεύνηση των οπτικών ιδιοτήτων με τη χρήση ενός συστήματος γεωγραφικών πληροφοριών (GIS), (2) εξέταση της σύνθεσης και της διαμόρφωσης του τοπίου από τις μετρήσεις του τοπίου, (3) έλεγχος για το εάν η αντιληπτή φυσική ομορφιά μπορεί να σχετίζεται με την διαμόρφωση του τοπίου, και (4) εκτίμηση της φυσικής ομορφιάς των Κεντρικών Άλπεων, με στόχο να διερευνηθεί η σχέση της χρήσης γης και της φυσικής ομορφιάς.

4. Συζήτηση και συμπεράσματα

Η προσέγγιση μοντελοποίησης βάσει του GIS συνδύασε μια αυτοματοποιημένη εκτίμηση των ειδικών ιδιοτήτων της θέας των ορεινών τοπίων και των μοτίβων τοπίου με μια μέθοδο αντίληψης για την διερεύνηση της ανθρώπινης αντίληψη της φυσικής ομορφιάς. Σε ένα πρώτο στάδιο, εξετάστηκε η περιοχή και λαμβάνοντας υπόψη τις διαφορετικές ζώνες απόστασης, το μοντέλο αντιπροσώπευσε την επίδραση της απόστασης σχετικά με το αντιληπτό μέγεθος, το σχήμα και το χρώμα των χαρακτηριστικών του τοπίου. Σύμφωνα κια με άλλες μελέτες [10 – 13], τα αποτελέσματά μας επιβεβαιώνουν τη σχέση μεταξύ της εικόνας του τοπίου και της φυσικής ομορφιάς. Βρήκαμε ότι η φυσική ομορφιά συσχετίζεται θετικά με την πολυπλοκότητα του σχήματος των χωροψηφίδων, την ποικιλομορφία και τον διαρθρωτικό πλούτο του τοπίου, ενώ οι μεγάλες ομοιογενείς περιοχές μειώνουν τη φυσική ομορφιά. Ένα άλλο πλεονέκτημα της μεθόδου αυτής είναι ότι η φυσική ομορφιά μπορεί να προβλεφθεί για διαφορετικές εφαρμογές: (1) είναι δυνατό να χαρτογραφήσει όλη τη ζώνη με κατανομή των απόψεων σε όλη την περιοχή, ή (2) να διερευνήσει επιλεγμένες ζώνες, για παράδειγμα αυτών τουριστικού ενδιαφέροντος, κατά μήκος των δρόμων ή μονοπατιών πεζοπορίας τοποθετώντας τα σημεία με θέα μαζί με καθορισμένα χαρακτηριστικά. Η ποιότητα των αξιολογήσεων εξαρτάται από την ανάλυση των δεδομένων εισαγωγής, η οποία καθορίζει τη μέγιστη δυνατή πυκνότητα των απόψεων, γιατί οι ιδιότητες της θέας και η σύνθεση του τοπίου είναι εξαιρετικά μεταβλητά και μπορούν να αλλάξουν εντός πολύ μικρών αποστάσεων. Το GIS μοντέλο μπορεί να υποστηρίξει τις εκτιμήσεις για την γραφική ομορφιά στη διαδικασία λήψης αποφάσεων για τις μελλοντικές πολιτικές ή να αξιολογήσει τα μέτρα που έχουν ήδη εφαρμοστεί. Καθώς οι πολιτιστικές υπηρεσίες των οικοσυστημάτων, όπως η ψυχαγωγική αξία μιας περιοχής εκφράζονται συχνά με όρους φυσικής ομορφιάς του τοπίου [14], το προτεινόμενο μοντέλο που βασίζεται στο GIS επιτρέπει τις εκτιμήσεις σε περιφερειακό επίπεδο για την αξιολόγηση των υπηρεσιών αυτών και προσφέρει μεγάλες δυνατότητες για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας μιας περιοχής με τη διατήρηση του τοπίου ή με τη δημιουργία της απαραίτητης υποδομής για την πρόσβαση σε τοπία μεγάλης φυσικής ομορφιάς.