Η συμβολή των δορυφορικών πολυφασματικών εικόνων στη Γεωμορφολογία από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα. Παραδείγματα από την Ελλάδα

Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 12:49, 11 Φεβρουαρίου 2011

[[ Η συμβολή των δορυφορικών πολυφασματικών εικόνων στη Γεωμορφολογία από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα.Παραδείγματα από την Ελλάδα 

Συγγραφείς: Θ. Αστάρας, Δ. Οικονομίδης, Α. Μουρατίδης

Εισαγωγή

Σήμερα υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός δορυφορικών συστημάτων για την παρακολούθηση, μελέτη και πρόβλεψη διάφορων φυσικών και ανθρωπογενών φαινομένων, όπως είναι οι πυρκαγιές, οι κατολισθήσεις, οι καταπατήσεις χρήσεων γης κ.α. αλλά και την ταξινόμηση γεωμορφολογικών ενοτήτων. Η τεχνολογία της τηλεπισκόπησης ξεκίνησε στη δεκαετία του ’70, όταν έστειλαν οι Η.Π.Α. την πρώτη σειρά δορυφόρων LANDSAT. Οι δορυφόροι αυτοί διέθεσαν διαχρονικά πολλαπλές πληροφορίες στους επιστήμονες, από το διάστημα. Με τον τρόπο αυτό ο κάθε επιστήμονας που ενδιαφέρεται για τη μελέτη των χαρακτηριστικών και φαινομένων αυτών, θα χρησιμοποιεί τις δορυφορικές απεικονίσεις. Οι απεικονίσεις αυτές παρέχονται είτε με μέτρια και χαμηλή χωρική ανάλυση (εικόνες LANDSAT) είτε με μεγάλη ανάλυση (εικόνες IKONOS).

Δορυφορικά συστήματα δια μέσω του χρόνου

Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η διαθεσιμότητα και η χρονική εξέλιξη των δορυφορικών πολυφασματικών εικόνων, από τους πρώτους δορυφόρους ανίχνευσης φυσικών διαθεσίμων (LANDSAT) μέχρι τους δορυφόρους υψηλής χωρικής διακριτικής ικανότητας. (QuickBird 2001). Αναφέρονται επίσης παραδείγματα χρήσης των δορυφορικών απεικονίσεων στην Ελλάδα. Σκοπός των εργασιών ανάλυσης δορυφορικών εικόνων, ήταν ο εντοπισμός και η χαρτογράφηση φαινομένων, όπως πλημμύρες και κατολισθήσεις στον Ελλαδικό χώρο, ανάλυση υδρογραφικών δικτυών και ταξινόμηση γεωμορφολογικών ενοτήτων. Προς την κατέυθυνση αυτή, η συμβολή των ψηφιακών μοντέλων μαζί με τις δορυφορικές απεικονίσεις, ήταν ιδιαίτερα σημαντική για την τρισδιάστατη και ακριβέστερη απεικόνιση του αναγλύφου των περιοχών μελέτης.

Συγκριτική παράθεση των δορυφορικών απεικονίσεων με άλλες μεθόδους παρατήρησης

Συγκρίνοντας το δορυφορικά δεδομένα με τους επίγειους ελέγχους και παρατηρήσεις καθώς και με τις συμβατικές αεροφωτογραφίες, παρατηρούμε δύο σημαντικά πλεονεκτήματα των πρώτων. Πρώτον, οι δορυφορικές εικόνες παρέχουν συνοπτική κάλυψη και επαναληψιμότητα και δεύτερον η συνεχείς καταγραφή παρατηρήσεων και δεδομένων με χρήση δορυφορικών συστημάτων, απαιτεί μικρότερο κόστος και λιγότερο ανθρώπινο δυναμικό, από ότι η καταγραφή υπαίθρειων παρατηρήσεων. Επιπροσθέτως η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει οδηγήσει σήμερα στην προσφορά δορυφορικών δεδομένων με καλύτερη επαναληψιμότητα και χωρική ανάλυση. Χαρακτηριστικά παραδείγματα της καλύτερης απόδοσης των δορυφορικών απεικονίσεων είναι τα παρακάτω: • Ποσοτική ανάλυση υδρογραφικών συστημάτων στην περιοχή του Ολύμπου απέδειξε πως οι εικόνες MSS υπερέχουν ένατνι των τοπογραφικών χαρτών ίδιας κλίμακας, ενώ η χάραξη του υδρογραφικού δικτύου με χρήση δορυρικών συστημάτων ήταν ακριβέστερη από προηγούμενες μελέτες. • Στην περιοχή της Πίνδου εντοπίστηκαν περιοχές που κατολίσθησαν στο παρελθόν αλλά και περιοχές υψηλής επικινδυνότητας για κατολισθήσεις, με τη βοήθεια διαχρονικών εικόνων TM. • Από την ψηφιακή επεξεργασία δορυφορικών εικόνων της λεκάνης απορροής του Ανθεμούντα ποταμού, εντοπιστηκαν και χαρτογραφήθηκαν λεπτομερώς περιοχές με έντονα διαβρωτικά φαινόμενα.

Εικόνα 1: Δορυφορική εικόνα LANDSAT τμήματος του Ανθεμούντα που καλύπτεται από ψαμμιτικά ιζήματα και ερυθροπηλούς. Με ανοιχτό τόνο απεικονίζονται οι περιοχές που εμφανίζουν διαβρωτικά φαινόμενα.

Συμπεράσματα

Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε πως τις τελευταιές δεκαετίες τα δορυφορικά συστήματα προσφέρουν απεικονίσεις με αυξημένη χωρική διακριτική ικανότητα και ανάλυση, με αυξημένη ραδιομετρική ευαισθησία και ταυτόχρονα μειωμένο κόστος των δεδομένων. Τα παραπάνω, σε συνδυασμό με την εξέλιξη των τεχνικών ψηφιακής επεξεργασίας, βελτιώνουν και ενισχύουν τις εικόνες και αυξάνουν την απόδοση και την ακρίβεια των συστημάτων επεξεργασίας και των αποτελεσμάτων τους. Προσφέρεται έτσι η δυνατότητα στους αρμόδιους επιστήμονες, να καταγράφουν και να παρακολουθούν, περιοδικά και διαχρονικά, τα φυσικά διαθέσιμα και τα διάφορα φυσικά φαινόμενα αλλά και την δυναμικότητά τους και τις τάσεις μεταβολής τους στο χρόνο.]]