ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΥΨΗΛΗΣ ΚΑΙ ΠΟΛΥ ΥΨΗΛΗΣ ΕΥΚΡΙΝΕΙΑΣ ΣΤΗ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΜΜΕΝΩΝ ΕΚΤΑΣΕΩΝ

Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 08:02, 5 Μαρτίου 2010

Μία από τις σοβαρότερες απειλές των δασών, ειδικότερα σε χώρες που βρίσκονται γύρω από τη Μεσόγειο, όπως είναι η Ελλάδα, είναι οι δασικές πυρκαγιές. Το Μεσογειακό κλίμα της Ελλάδας, το οποίο χαρακτηρίζεται από παρατεταμένα ξηρά καλοκαίρια και ισχυρούς ανέμους, σε συνδυασμό με τους εύφλεκτους τύπους βλάστησης, είναι οι κύριοι παράγοντες που ευνοούν την εκδήλωση και διάδοση των δασικών πυρκαγιών.

Το μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό κόστος των δασικών πυρκαγιών, όπως και η ανυπολόγιστη ζημιά που προκαλείται στα δασικά οικοσυστήματα, καθιστά επιτακτική την ανάγκη για αποτελεσματική πρόληψη και καταστολή τους. Έτσι η αναγκαιότητα για σύγχρονες τεχνικές στη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών, όσον αφορά στην αποτελεσματική απόκτηση, ανάλυση και έκθεση χωρικών πληροφοριών, σε λιγότερο χρόνο και με λιγότερο κόστος, έφερε στο προσκήνιο τη χρήση της Τηλεπισκόπησης και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών.

Η απογραφή των καμμένων επιφανειών έχει αναλυθεί σε πολλές επιστημονικές μελέτες τηλεπισκόπησης (Minick and Shain, 1981; Mychasiw, 1983; Tanaka et al., 1983; Lee and Liu, 1984; Milne, 1986; κ.α.), οι οποίες διενεργήθηκαν με τη χρήση είτε υψηλής διακριτικής ικανότητας δορυφορικών δεδομένων, όπως LANDSAT και SPOT, είτε χαμηλής διακριτικής ικανότητας όπως NOAA. Οι ερευνητές έχουν αναφέρει διάφορες δυσκολίες κατά τον εντοπισμό, διάκριση, αναγνώριση και χαρτογράφηση των καμμένων επιφανειών από τον περιβάλλοντα χώρο. Παρ’ όλα αυτά η ακρίβεια χαρτογράφησης έχει φτάσει στο 90%.

Ο NOAA (AVHRR) παρέχει ημερήσια δεδομένα σε περιφερειακή κλίμακα. Ωστόσο η χαμηλή διακριτική ικανότητα (1.1 Km) των δεδομένων παρέχει ένα συγκεκριμένο βαθμό γενικότητας, η οποία περιορίζει τη χρησιμότητα αυτών, σε περιπτώσεις πυρκαγιών μικρού μεγέθους ή όταν απαιτείται μεγάλη ακρίβεια χαρτογράφησης. Αντίθετα αν απαιτείται εντοπισμός, παρακολούθηση και λεπτομερής χαρτογράφησης των καμμένων επιφανειών καθώς και άλλων στατιστικών σε μηνιαία βάση ή στο τέλος της αντιπυρικής περιόδου, τότε οι διαθέσιμοι υψηλής διακριτικής ικανότητας δορυφόροι παρέχουν ικανοποιητική διαχρονική κάλυψη και χωρική λεπτομέρεια. Συνδυασμός των δεδομένων αυτών και με αντίστοιχα των δορυφόρων ή των συστημάτων ραντάρ, βελτιώνουν τη συνεισφορά της τηλεπισκόπησης στη διαχείριση των πυρκαγιών.

Το βασικό στοιχείο σε όλη τη ψηφιακή διαδικασία είναι η φασματική ταυτότητα των καμμένων επιφανειών. Ερευνητικά αποτελέσματα (Tanaka et al., 1983; Chuvieco and Congalton, 1988; Lopez Garcia and Caselles, 1991; κ.α), έχουν δείξει ότι υπάρχει μία ιδιαίτερη φασματική συμπεριφορά των καμμένων επιφανειών στο μη ορατό μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Η χαρτογράφηση της καμένης έκτασης και της έντασης μιας φωτιάς με τη δορυφορική τηλεπισκόπηση, στηρίζεται στην απόθεση σε στάχτη μετά την καύση και την τροποποίηση της δομής της βλάστησης, που παρουσιάζονται μετά την πυρκαγιά.

Σχήμα 1: Πολυφασματικές δορυφορικές εικόνες Landsat TM, πριν και μετά τη μεγάλη πυρκαγιά της Σάμου.