Ο σεισμός του 2003 στο Bam (ΝΑ Ιράν): ακριβείς παράμετροι πηγής από συμβολομετρία δορυφορικού ραντάρ

Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 22:26, 17 Φεβρουαρίου 2010

Ο σεισμός του 2003 στο Bam (ΝΑ Ιράν): ακριβείς παράμετροι πηγής από συμβολομετρία δορυφορικού ραντάρ

R. Wang, Y. Xia, H. Grosser, H.-U. Wetzel, H. Kaufmann and J. Zschau

Geophys. J Int. (2004), GIJ Seismology

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Η διαφορική συμβολομετρία ραντάρ παρείχε υψηλής ποιότητας δεδομένα παραμόρφωσης της κοντινής περιοχής για το σεισμό του 2003 στο Bam και επόμενους ισχυρούς περιορισμούς σχετικά με τις παραμέτρους πηγής του.

Οι περιοχές των ρωγμών που υπέστησαν διάρρηξη θα μπορούσαν εύκολα να εντοπιστούν με τη χρήση ενός φίλτρου Sobel Edge στη phase-unwrapped περιοχή παραμόρφωσης. Το συνολικό εκτιμώμενο μήκος του ρήγματος είναι περίπου 24 χλμ. Περισσότερο από το 80% της σεισμικής ενέργειας απελευθερώθηκε από το νότιο τμήμα του, μήκους περίπου 13 χλμ, όπου η ολίσθηση έφτασε σχεδόν στα 270 εκατοστά με αποτέλεσμα πτώση έντασης τουλάχιστον 6 MPa. Επιπρόσθετα τα δεδομένα τηλεπισκόπισης δείχνουν ότι το ρήγμα του Bam δεν είναι ένα μονό ρήγμα, αλλά αποτελείται από ένα σύστημα ρηγμάτων πλάτους 4-5 χιλιομέτρων με το γνωστό κύριο τμήμα να εκτείνεται ανάμεσα στην πόλη του Bam και το Baravat. Το ρήγμα στο οποίο ο σεισμός στο Bam επέφερε διάρρηξη φαίνεται να συνεχίζει το ΝΔ τμήμα αυτού του συστήματος ρωγμών από την πόλη του Bam προς τα νότια. Βάση αυτών των αποτελεσμάτων, προτείνουμε ότι ο σεισμός του Bam διέρρηξε ένα κρυμμένο ή νέο ρήγμα και ότι στη διαδικασία αυτή ενεπλάκη μία ασυνήθιστα ισχυρή asperity.

1.ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Ο σεισμός Μw=6,5 του Bam συνέβη στις 26 Δεκεμβρίου 2003 στις 05:56 τοπική ώρα. Σύμφωνα με επίσημες εκτιμήσεις, περισσότεροι από 26.000 άνθρωποι σκοτώθηκαν, περίπου 300.000 τραυματίστηκαν και περίπου 75.000 έμειναν άστεγοι. (http://www.reliefweb.int/). Η πόλη του Bam βρίσκεται απευθείας στη ζώνη του ρήγματος του Bam και συνορεύει με το κύριο γνωστό τμήμα αυτού του ρήγματος στα ανατολικά. Η πόλη ήταν χτισμένη σε μαλακή πρόσχωση (περιοχές διάβρωσης και κοίτες ποταμού), όπου η τοπική διεύρυνση του σκληρού εδάφους που σείεται λόγω σεισμικών κυμάτων είναι γενικά αναμενόμενη. Το ρήγμα του Gowk και το ρήγμα του Bam χωρίζουν τη ζώνη πρόσκρουσης του Zagros από τα σχετικά δύσκαμπτο όγκο του Lut. Το πρώτο θεωρείται ως το μόνο ενεργό ρήγμα σε αυτή την περιοχή. Στο Zagros η αναλογία σύγκλισης ανάμεσα στις Αραβικές και τις Ευρασιατικές πλάκες υπολογιζόταν στα 3.1 εκατοστά το χρόνο-1, αλλά πρόσφατες μελέτες με GPS έδειξαν χαμηλότερη αναλογία περίπου 2,1 εκατοστά το χρόνο-1. Το τελευταίο συμφωνεί με την πρόσφατη μελέτη των McQuarrie et al. (2003) που δίνει μία σταθερή αναλογία περίπου 2,0 εκατοστά το χρόνο-1 στη διάρκεια του τελευταίων Myr. Επιπλέον, η αναλογία σύγκλισης δεν τοποθετείται μόνο στο Zagros αλλά και στο Βορρά σε διάφορες περιοχές. Στο ΝΑ άκρο του Zagros, τα ρήγματα του Gowk και του Bam είναι και τα δύο ρήγματα δεξιάς οριζόντιας μετατόπισης, διευκολύνοντας τη διαφορά κίνησης από τον όγκο του Lut συγκριτικά με τον κεντρικό όγκο του Ιράν με αναλογία περίπου 0,8 εκατοστά ανά yr-1. Η διαφορική κίνηση ανάμεσα στο Lut και στον κεντρικό όγκο του Ιράν οφείλεται στη διάδοση προς τα βόρεια της μετάβασης ανάμεσα στην πρόσκρουση του Zagros (νότια του κεντρικού όγκου του Ιράν) και της καταβύθισης του Makran (νότια του Lut). Στην περιοχή του Bam τα αποτελέσματα του GPS υποδεικνύουν κίνηση μόνο 1,4 εκατοστά ανά yr-1. Το πιο σεισμικά ενεργό ρήγμα στην εξεταζόμενη περιοχή είναι το φράγμα του Gowk (Fig. 1). Πέντε σεισμοί Mw=5.4-7.1 συνέβησαν στο ρήγμα του Gowk από το 1981, αλλά όλοι είναι σε απόσταση 100 χλμ από το Bam. Συγκριτικά, το ρήγμα του Bam είναι ένα σχετικά μικρό ρήγμα στην περιοχή. Δεν έχουν αναφερθεί στο παρελθόν ισχυροί σεισμοί σε αυτό το ρήγμα. Τα δεδομένα τηλεπισκόπισης δείχνουν ότι το βόρειο τμήμα του ρήγματος του Bam δεν είναι ένα μονό ρήγμα, αλλά αποτελείται από ένα σύστημα ρηγμάτων πλάτους 4-5 χλμ. Με διαθέσιμα δεδομένα μόνο από ισχυρούς μακρινούς σεισμούς κυρίως κατά μήκος του ρήγματος του Gowk, ο κίνδυνος σεισμού στην περιοχή αξιολογήθηκε μέτριος (με αναμενόμενη επιτάχυνση εδάφους έως 2.5 m s-2) έως υψηλός (3.0 m s-2) για μία επαναληπτική περίοδο 75 χρόνων. Αυτή ήταν υποεκτίμηση, διότι μέγιστες επιταχύνσεις εδάφους των 7.00-10.00 m s-2 καταγράφηκαν στην περιοχή του επίκεντρου του σεισμού στο Bam και σε οριζόντιες και σε κάθετες κατευθύνσεις.

Fig. 1: Δορυφορική εικόνα του Ιράν, με οπτική από το ανατολικό προς το κεντρικό μέρος του Bam, όπως απεικονίζεται σε RGB 7,4,1

Από τηλεσεισμικά δεδομένα, διαφορετικές υπηρεσίες διαπίστωσαν όλες έναν κυρίαρχο μηχανισμό οριζόντιας μετατόπισης για τον σεισμό στο Bam, αλλά οι αρχικές τους τοποθεσίες για το επίκεντρο είχαν τεράστια λάθη. Τα πιο ακριβή επίκεντρα που δόθηκαν από το USGS, to HARVARD και IIEES διέφεραν μεταξύ τους 10 με 18 χλμ. Η TATAR και Al κατέγραψαν μετασεισμούς που είχαν επίκεντρα στην ανατολική πλευρά του πόλης του Bam κοντά στο κύριο γνωστό τμήμα του ρήγματος του Bam και έχουν βάθος επίκεντρου ανάμεσα σε 9 και 20 χλμ. Από την διανομή του μετασεισμού οι συγγραφείς εκτίμησαν το μήκος της διάρρηξης από τον κύριο σεισμό ήταν περίπου 18 χλμ. Η διαφορική συμβολομετρία ραντάρ (D-InSAR) παρέχει υψηλής ακρίβειας δεδομένα συν-σεισμικής παραμόρφωσης, τα οποία μπορούν ν να χρησιμοποιηθούν για το ακριβή καθορισμό παραμέτρων πηγής. Η πρώτη πετυχημένη απεικόνιση μίας περιοχής παραμόρφωσης ενός σεισμού αποκτήθηκε από τους MASSONN et AL. 1993 για τον σεισμό του 1992 στο Λάντερς της Καλιφόρνια. Από τότε αυτή η τεχνική χρησιμοποιήθηκε για τη χαρτογράφηση της περιοχής παραμόρφωσης αρκετών δεκάδων σεισμών ανά τον κόσμο. Πρόσφατα οι talempian et al. 2004 παρουσίασαν ένα αρχικό μοντέλο πηγής για το σεισμό του Bam, βασισμένο στο ENVISAT ASAR συμβολογράφημα καθόδου. Σε αυτό το άρθρο δείχνουμε και συμβολόμετρα ανόδου και καθόδου και καθορίζουμε το μοντέλο πηγής του Bam με τη μέθοδο της συνδυασμένης αντιστροφής και της διαφορικής αντιστροφής.

2. Διαφορική SAR συμβολομετρία και επεξεργασία δεδομένων

Εξαιτίας του άγονου εδάφους της, η περιοχή του Bam δεν έχει βλάστηση εκτός από μερικά σχέδια άρδευσης. Άρα ταιριάζει τέλεια για την εφαρμογή της τεχνικής InSAR για τον εντοπισμό παραμόρφωσης της επιφάνειας. Η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία παρείχε μια ENVISAT ASAR σειρά δεδομένων από την περιοχή του Bam η οποία περιείχε 3 μονές σύνθετες απεικονίσεις καθοδικής τροχιάς του δορυφόρου και 3 ανοδικής. Οι δύο πρώτες απεικονίσεις αποκτήθηκαν πριν από το γεγονός και χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία ενός μοντέλου ψηφιακής ανύψωσης. Η τροχιά 9693 και 10459 αποκτήθηκαν μετά το σεισμό και έτσι περιέχουν σίγουρα όλες τις πληροφορίες για την κίνηση της συν-σεισμικής επιφάνειας, εξαιτίας του ισχυρού σεισμού του Bam στην κατεύθυνση της γραμμής ορατότητας του δορυφόρουLOS. Χρησιμοποιώντας τα 3 ζευγάρια δεδομένων δημιουργήσαμε ένα συμβολογράφημα και δύο διαφορικά συμβολογραφήματα. Παρόλο που το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε για το πρώτο συμβολογράφημα είναι περίπου μισός χρόνος, η τιμή συνάφειας είναι πολύ υψηλή και τα συμβολομετρικά όρια είναι πολύ ξεκάθαρα. Η φάση αποκατάστασης του συμβολογραφήματος δεν ήταν σημαντική. Το πρόβλημα στην επεξεργασία δεδομένων είναι οι ανακρίβειες στις παραμέτρους της τροχιάς του ENVISAT. Επιπρόσθετα τα περάσματα στο διάστημα που μεσολάβησε, συνήθως 16s, δεν είναι ακριβώς παράλληλα μεταξύ τους. Ως αποτέλεσμα ορισμένα άυλα υπολείμματα κροσσών παραμένουν στα διαφορικά συμβολογραφήματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα υπολείμματα κροσσών είναι σημαντικά και πρέπει να απομακρυνθούν. Συνήθως, ποικίλλουν και στις δύο κατευθύνσεις, από μακρινή εμβέλεια έως κοντινή εμβέλεια και από την εκκίνηση έως το χρόνο τερματισμού. Ως εκ τούτου, η εκτίμηση της αναλογίας μεταξύ των υπολειμμάτων κροσσών και της διόρθωσης της γραμμής βάσης γίνεται δύσκολη. Για την επίλυση αυτού του προβλήματος, η συμβολογραφική φάση της επιλεγμένης ελλειψοειδούς επιφάνειας αναφοράς δεν υπολογίστηκε απευθείας από την παράλληλη γραμμή βάσης, αλλά βάση της εκτίμησης του μοτίβου συχνότητας των κροσσών συμβολής της επιφάνειας αναφοράς. Τα διαφορικά συμβολογραφήματα δείχνουν τις συν-σεισμικές μετατοπίσεις του σεισμού του 2003 στο Bam που χαρτογραφήθηκαν στην κατεύθυνση LOS σε καθοδικά και ανοδικά περάσματα αντίστοιχα. Κάθε χρωματική περίοδος παρουσιάζει μία μετατόπιση LOS των 2,8 cm. Και τα δύο διαφορικά συμβολογραφήματα γεωκωδικοποιήθηκαν με ένα ψηφιακό μοντέλο ανύψωσης (DEM) προερχόμενο από οπτικά δεδομένα ASTER. Στην περίπτωση της καθοδικής τροχιάς, η μέγιστη ανύψωση κατά μήκος του LOS αγγίζει σχεδόν τα 30 cm και τοποθετείται στα +- 100 m. Η μέγιστη καθίζηση δεν μπορεί να εντοπιστεί με τόση ακρίβεια. Είναι περίπου 18 cm περίπου 12km βόρεια της μέγιστης ανύψωσης.

3. ΑΝΑΣΤΡΟΦΗ ΤΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ ΠΗΓΗΣ

Για να εντοπιστεί το διερρηγμένο ρήγμα στην επιφάνεια, ένα φίλτρο Sobel Edge χρησιμοποιήθηκε στην αποκατάσταση συμβολομετρικής φάσης της περιοχής παραμόρφωσης. Αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι η οριζόντια κλίση της παραμόρφωσης έπρεπε να φτάσει στο μέγιστο κοντά και κατά μήκος του ρήγματος. Από τα επεξεργασμένα δεδομένα, μπορούμε να εξακριβώσουμε καθαρά τη θέση και τον προσανατολισμό του διερρηγμένου ρήγματος (εικόνα 2c). Κατά προσέγγιση, αποτελείται από 3 ευθεία τμήματα. Το νότιο τμήμα είναι περίπου 13km και εκτείνεται από (28.971οΝ, 58.357οΕ) έως (29.088οΝ, 58.351οΕ) και το βόρειο είναι περίπου 6km και εκτείνεται από (29.126οΝ, 58.382οΕ) έως (29.178οΝ, 58.382οΕ). Το μεσαίο τμήμα εξαφανίστηκε κάτω από την αστική περιοχή του Bam, όπου η έλλειψη συνάφειας δεν επιτρέπει τον εντοπισμό του. Για λόγους απλοποίησης, υποθέτουμε ότι το ρήγμα σε αυτή την περιοχή συνδέει τα νότια και βόρεια τμήματα. Η συνδετική γραμμή είναι περίπου 5km, οπότε το συνολικό μήκος του διερρηγμένου ρήγματος υπολογίζεται να είναι 24-26 km. Απεικονίζοντάς τα (εικόνα 2d), βλέπουμε ότι το κεντρικό νότιο τμήμα βρίσκεται 4-5km δυτικά από το γνωστό κύριο τμήμα του ρήγματος του Bam, ενώ το βόρειο τμήμα συμπίπτει μαζί του. Συνεπώς, ο σεισμός προσομοιώθηκε με 3 ορθογώνιες επίπεδες επιφάνειες ρήγματος, με μήκος και μετατόπιση ρήγματος (14km, 357ο), (5km, 35ο) και (7km, 0o) αντίστοιχα. Από μία σειρά forward modeling runs, διαπιστώσαμε ότι η βόρεια και η μεσαία επίπεδη επιφάνεια του ρήγματος βυθίζονται 75ο-80ο προς τα ανατολικά, ενώ η βόρεια βυθίζεται 55ο προς τα δυτικά. Το μέγιστο πλάτος της διερρηγμένης περιοχής αγγίζει τα 12km. Στο επόμενο βήμα, διορθώσαμε αυτή τη γεωμετρική διάταξη του ρήγματος και καθορίσαμε την ανομοιογενή κατανομή της ολίσθησης, με συνδυασμένη αντιστροφή από καθοδικά και ανοδικά συμβολογραφήματα. ENVISAT ASAR (εικόνες 2a & b). Για να αυξήσουμε την αποτελεσματικότητα του υπολογισμού, τα δεδομένα InSAR φιλτραρίστηκαν με χωρική ανάλυση 0,5x0,5 km2. Μία παρεμφερής χωρική ανάλυση χρησιμοποιήθηκε για το διαχωρισμό της περιοχής διάρρηξης, καταλήγοντας σε περίπου 1200 σημεία πηγής τα οποία έπρεπε να προσδιοριστούν από περίπου 250000 και 150000 μετατοπίσεις που παρατηρήθηκαν στις ανοδικές και καθοδικές κατευθύνσεις LOS, αντίστοιχα. Μία άμεση αντιστροφή για ένα τόσο μεγάλο αριθμό ξεχωριστών διανυσμάτων ολίσθησης δεν είναι μόνο χρονοβόρα αλλά μπορεί και να εμπεριέχει προβλήματα σταθερότητας. Για παράδειγμα, η παραγόμενη κατανομή της ολίσθησης, η οποία ταιριάζει καλύτερα στα δεδομένα, μπορεί να παρουσιάσει μη πραγματικό ταλαντωτικό χαρακτήρα. Για να επιλυθεί αυτό το πρόβλημα, ορισμένοι τεχνητοί περιορισμοί, όπως η εξομάλυνση της περιοχής ολίσθησης και/ή ο περιορισμός της ολίσθησης προς μία δεδομένη κατεύθυνση απαιτούνται συνήθως.

Για επιφανειακά συμβάντα, όπως ο σεισμός του Bam, μπορούμε να υποθέσουμε ότι δύο οποιοιδήποτε κύκλοι ορθογώνιας ολίσθησης θα παράγουν δύο παραμορφώσεις επιφάνειας χωρίς συνοχή. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο συντελεστής Smn στην εξίσωση (1) μπορεί να καθοριστεί διαδοχικά από κύκλο σε κύκλο, έτσι ώστε η αποτελεσματικότητα του υπολογισμού να είναι σημαντικά αυξημένη σε σύγκριση με τη μέθοδο της άμεσης αντιστροφής. Στην παρούσα περίπτωση, μια τέτοια κατάσταση είναι λίγο πολύ ικανοποιητική για τους κύκλους ολίσθησης χαμηλών μοιρών (μακρύ μήκος κύματος). Επομένως, ξεκινάμε με τις χαμηλότερες μοίρες (n, m)=(1,1) και ορίζουμε τον κύκλο S 11 με π.χ. τη μέθοδο προσαρμογής ελάχιστων τετραγώνων που παρατηρήθηκαν στις μετατοπίσεις LOS. Τα υπολείμματα που παραμένουν πρέπει να παράγονται από κύκλους υψηλότερων μοιρών. Στο επόμενο βήμα, επεξεργαζόμαστε τις μοίρες (1,2) ή (2,1) και ορίζουμε τον αντίστοιχο κύκλο ολίσθησης S21 ή S12, προσαρμόζοντας τα υπολείμματα που απομένουν μετά το πρώτο βήμα. Αυτή η νέα προσέγγιση της αντιστροφής μπορεί να ονομαστεί μέθοδος Διαδοχικής Προσέγγισης (Successive Approximation/SA). Το πλεονέκτημα αυτής της μεθόδου είναι ότι μπορεί κανείς διαρκώς να βρίσκει μία σταθερή κατανομή ολίσθησης με ανάλυση τόσο υψηλή όσο και επιλύσιμη από τα δεδομένα. Επιπρόσθετοι περιορισμοί, όπως εξομάλυνση, δεν χρειάζονται. Για σύγκριση, επιλύσαμε επίσης όλη τη σειρά των συντελεστών ολίσθησης ταυτόχρονα με τη μέθοδο των ελάχιστων τετραγώνων με την προϋπόθεση εξομάλυνσης. Μία παρόμοια προσέγγιση χρησιμοποιήθηκε από τους Pollitz & Al (1998). Τα αποτελέσματα μοντελοποίησης από τις δύο διαφορετικές μεθόδους συγκρίνονται στην εικόνα 3 (Fig.3) και τα αντίστοιχα μοντέλα ολίσθησης που εφαρμόζουν καλύτερα στην εικόνα 4 (Fig.4). Γενικά, οι μετατοπίσεις LOS που παρατηρήθηκαν τόσο στις ανοδικές όσο και στις καθοδικές κατευθύνσεις LOS μπορούν να προσομοιωθούν καλά και με τις δύο διαφορετικές μεθόδους εφαρμογής. Τα μέγιστα υπολείμματα είναι όλα μικρότερα από 10 εκατοστά και εμφανίζονται μόνο κοντά στο ρήγμα λόγω τοπικών ανωμαλιών της διάρρηξης. Μετρώντας ωστόσο με την υπολειμματική μέση τετραγωνική ρίζα, η ποιότητα εφαρμογής της διαδοχικής προσέγγισης (1.0cm για τα δεδομένα καθόδου και 1.3 για τα δεδομένα ανόδου) είναι σημαντικά καλύτερη από τη μέθοδο των ελάχιστων τετραγώνων. (2.7 και 2.1 cm). Και τα δύο μοντέλα ολίσθησης (Fig.4) δείχνουν έναν σχεδόν καθαρό μηχανισμό οριζόντιας ολίσθησης για το σεισμό. Περισσότερο από 80% της σεισμικής ενέργειας απελευθερώθηκε από το νότιο τμήμα του ρήγματος. Η κατεύθυνση της ολίσθησης είναι δεξιόστροφη όπως αναμενόταν για το ρήγμα του Bam. Το μέγεθος της ολίσθησης στο βόρειο τμήμα είναι σημαντικά μικρότερο και μοιάζει να μην είναι ξεκάθαρα επιλύσιμο με τις δύο μεθόδους αντιστροφής. Εισηγούμαστε ότι αυτό το τμήμα της επιφανειακής ρήξης μπορεί να προκλήθηκε από αβαθείς τοπικές δράσεις εξαιτίας του ισχυρού τραντάγματος του εδάφους. Συγκεκριμένα, το ίδιο μέγεθος δόνησης Μw=6,5 προέκυψε από τα δύο μοντέλα ολίσθησης (Fig. 4). Άλλες σημαντικές παράμετροι, όπως η χωρική εξάπλωση της διερρηγμένης περιοχής (~16x12km2), η μέγιστη ολίσθηση (~270cm) όπως επίσης και η θέση της (~10km από το νότιο άκρο και σε ~3km βάθος) συμφωνούν επίσης. Συγκριτικά, φαίνεται ότι η κατανομή της ολίσθησης επιλύθηκε καλύτερα με τη μέθοδο SA παρά με τη μέθοδο LS.

4. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Η διαφορική ENVISAT SAR συμβολομετρία παρείχε υψηλής ποιότητας δεδομένα παραμόρφωσης για τον μεγέθους Mw =6,5 σεισμό του Bam (NA Ιράν) της 26ης Δεκεμβρίου 2003. Χρησιμοποιώντας τα δύο σύνολα δεδομένων που αποκτήθηκαν και από τα δύο ζεύγη ανοδικής και καθοδικής τροχιάς, μπορούμε με ακρίβεια να προσδιορίσουμε τις πηγές παραμέτρου του ισχυρού σεισμού του 2003 στο Bam. Ο μηχανισμός γένεσης του σεισμού υποδεικνύει ότι ήταν ένας σεισμός δεξιόστροφης οριζόντιας μετατόπισης, όπως αναμενόταν για το ρήγμα του Bam. Το συνολικό μήκος του διερρηγμένου ρήγματος είναι περίπου 24km και αποτελείται από τρία τμήματα. Περισσότερο από 80% της σεισμικής ενέργειας απελευθερώθηκε από το νότιο τμήμα του ρήγματος μήκους 13-14km, όπου η ολίσθηση έφτασε σε μέγιστο 270cm. Σύμφωνα με τους Wells & Coppersmith (1994), αυτή η τιμή ολίσθησης είναι ασυνήθιστα μεγάλη για ένα σεισμό μεγέθους Mw=6.5. Καταλήγει επομένως σε μία πτώση ασυνήθιστα υψηλής πίεσης τουλάχιστον 6MPa σε αυτό τμήμα του ρήγματος, υποδηλώνοντας ότι μία ισχυρή δύναμη ενεπλάκη στη διαδικασία της ρήξης. Ο σχεδόν ΒΝ προσανατολισμός του διερρηγμένου ρήγματος αντιστοιχεί περίπου σε αυτόν του γνωστού κεντρικού τμήματος του ρήγματος του Bam, ανάμεσα στις πόλεις Bam & Baravat. Τα παρόντα στοιχεία υποδηλώνουν, παρ’ όλα αυτά, ότι ο σεισμός προκάλεσε ρήξη σε ένα κρυμμένο ή νέο ρήγμα που βυθίζεται περίπου 80ο προς τα ανατολικά και βρίσκεται 4-5 km δυτικά από αυτό το κύριο τμήμα. Σχεδιάζοντας το διερρηγμένο ρήγμα στην οπτική τηλεσκοπική εικόνα (Fig. 2d), βλέπουμε ότι ο σεισμός φαίνεται να ακολούθησε το ΒΔ τμήμα του συστήματος του ρήγματος του Bam από την πόλη του Bam προς τα νότια. Στο μοντέλο πηγής μας, λάβαμε υπόψη τρία τμήματα του ρήγματος, τα οποία εντοπίστηκαν με τη χρήση ενός Sobel Edge Filter στη φάση αποκατάστασης της περιοχής παραμόρφωσης. Συγκριτικά, οι Talebian and al. (2004) κατασκεύασαν το μοντέλο πηγής τους υιοθετώντας το μηχανισμό από τηλεσεισμικές παρατηρήσεις. Αποτελείται από το κύριο ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης (μετατόπιση 357ο, βύθιση 88ο και γωνία -166ο) και ένα επιπρόσθετο ρήγμα εφίππευσης (μετατόπιση 180ο, βύθιση 30ο και γωνία 90ο). Το ρήγμα οριζόντιας μετατόπισης αντιστοιχεί περίπου στο νότιο τμήμα του ρήγματος του μοντέλου πηγής μας (Fig. 2c). Το ρήγμα εφίππευσης βρίσκεται 10 km ανατολικά και σχεδόν παράλληλα στο ρήγμα οριζόντιας ολίσθησης. Παρόλο που είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πώς αυτά τα δύο ανακόλουθα ρήγματα αλληλεπιδρούν, τα αποτελέσματα της μοντελοποίησης αυτών των συγγραφέων δίνουν την εντύπωση ότι ο συνδυασμός των δύο ρηγμάτων είναι αναγκαίος για να εξηγηθεί το καθοδικό συμβολογράφημα. Από την παρούσα μελέτη, μπορέσαμε να επιβεβαιώσουμε το κύριο ρήγμα οριζόντιας ολίσθησης, αλλά δεν βρήκαμε αποδείξεις για το δεύτερο ρήγμα εφίππευσης στη συγκεκριμένη τοποθεσία. Και το ανοδικό και το καθοδικό συμβολογράφημα μπορούν να προβλεφθούν σε ικανοποιητικό βαθμό όταν χρησιμοποιείται η γεωμετρία ρήγματος, η οποία προέρχεται απευθείας από τα δεδομένα InSAR.