Μια πιο ρεαλιστική προσσέγγιση του κόσμου

Από RemoteSensing Wiki

Αναθεώρηση της 18:00, 2 Ιουλίου 2015

Εικόνα 1: Ο χάρτης της γης σε Μερκατορική προβολή

Το άρθρο αφορά τις διάφορες προβολές χαρτών που χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο και ασκεί κριτική κατά της «επισημοποίησης» της Μερκατορικής προβολής (κυλινδρική εγκάρσια προβολή) , η οποία χαρακτηρίζεται ακόμα και σουρεαλιστική και πως αν και αποτελεί ένα πολύ χρήσιμο εργαλείο χρησιμοποιείται εδώ και πολύ καιρό για λάθος σκοπούς και στόχους και για την εκμαιεύσει λάθος στοιχείων (λειτουργικός και όχι περιγραφικός χάρτης). Ουσιαστικά μια προβολή χάρτη είναι μια μαθηματική έκφραση που χρησιμοποιείται για να αναπαραστήσει το γαιωειδές της Γης σε έναν επίπεδο, δισδιάστατο χάρτη. Το πλεονέκτημα της μερκατορικής προβολής είναι πως διατηρεί τις σωστές γωνίες των γραμμών γεωγραφικού πλάτους και μήκους και πως μπορείς να τραβήξεις μια ευθεία γραμμή μεταξύ δύο τόπων καθώς το πλέγμα ειναι ορθογώνιο και τόσο μεσημβρινοί όσο και παράλληλοι απεικονίζονται μεταξύ τους ως παράλληλα ευθύγραμμα τμήματα. Μια γραμμή που δείχνει σωστά την γραμμική σχέση των δύο τόπων . Πρόκειται για μια προβολή χάρτη όπου οι μεσημβρινοί και οι παράλληλοι είναι ευθείες παράλληλες γραμμές, με τα δύο σύνολα να τέμνονται σε ορθές γωνίες. Η Μερκατορική προβολή αποτέλει τρόπο προβολής του γεωειδούς σε δύο διαστάσεις. Απο μόνο του το γεγονός αυτής της μετατροπής τον καθιστά επισφαλή καθώς δεν δύναται η ορθογωνοποιήση-τετραγωνοποιήση του κύκλου χώρις να αποκονίζεται με λάθη. Αυτό σημαίνει πως οποιοσδήποτε τύπος προβολής της Γης σε χάρτη δεν μπορεί να είναι ακριβής και ο κάθε χάρτης εν’ τέλει ξεκινάει με ενα ψέμα. Είναι αδύνατη η σωστή αποτύπωση του γεωειδούς σε δύο διαστάσεις. Άλλοτε πραγματοποιείται αλλοίωση στο μέγεθος των ηπείρων και άλλοτε στις αποστάσεις μεταξύ αυτών. Η αποτύπωση της Γης όπως πρότεινε ο Mercator οδηγεί σε διαστρεύλωση των μεγεθών των ηπείρων και γενικότερα των μεγάλων αντικειμένων αλλά αποτυπώνει σωστά τις αποστάσεις μεταξύ αυτών. Η Μερκατορική προβολή αποτελει τον οδηγό για την ναυσιπλοία απο το 1569 έως και σήμερα. Πέραν όμως αυτής τους της χρήσης οι χάρτες Μερκατορικής προβολής χρησιμοποιούνται τόσο στα σχολεία για εκπαίδευση όσο και απο επιχειρήσεις και άλλους φορείς, καθιστώντας τον Μερκατορικό χάρτη τον πλέον διαδεδομένο παγκοσμίως. Η εύρεια χρήση αυτή οδηγέι σε παραποιήση των πραγματικών μεγεθών στο κεφάλι του αναγνώστη-μαθητή καθώς σπάνια γίνεται αναφορά στα λάθος μεγέθη των ηπείρων σε σχέση με την πραγματικότητα. Ο τρόπος που «στήθηκε» η μερκατορική προβολή εξαρτάται τόσο απο την εποχή που κατασκεύαστηκε όσο και την χώρα στην οποιά δημιουργήθηκε (Γερμανία) . Αποτέλεσμα της προβολής αυτής είναι η παρουσίαση μερικών ηπείρων διογκομένων, πολύ μεγαλύτερων απο το πραγματικό τους μέγεθος. Για παράδειγμα η Ευρώπη παρουσίαζεται ισομεγέθης με την Λατινική Αμερική ενώ στην πραγματικότητα είναι τουλάχιστον η μισή σε μέγεθος. Επίσης η Β. Αμερική εμφανίζεται μεγαλύτερη απο την Αφρικανικη Ήπειρο σε μέγεθος κάτι που δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Τέλος η Ανταρκτική εμφανίζεται ως μια τεράστια ήπειρος ενώ στην πραγματικότητα αποτελεί την δεύτερη απο το τέλος. Εναλλακτικό μοντέλο απεικόνισης της Γης αποτελεί η κατά Gall-Petters προβολή. Αρχικά στα 1800 δημιουργήθηκε απο τον James Gall πέρασε σχέδον όμως απαρατήρητο απο την επιστημονική κοινότητα. Στόχος της προβολής ήταν η απεικόνιση του κόσμου σε χάρτη πραγματικών μεγεθών και ο τύπος αυτός προβολής επανεμφανίστηκε από τον Petters, γερμανό ιστορικό και χαρτογράφο το 1974 και αποτελεί διόρθωση των παραποημένων μεγεθώ ν του Μερκατορικού χάρτη. Στην προβολή κατά Petters κάθε τετραγωνική ίντσα οπουδήποτε στο χάρτη αντιπροσωπεύει 158.000 τ.χλμ. Η κατά Petters προβολή ξεσήκωσε αντιδράσεις και το συνηθισμένο στην Μερκατορική προβολή ανθρώπινο μάτι φάνηκε επιφυλακτικό στον νέο τρόπο αποτύπωσης της χωρικής πραγματικότητας που έκανε τους γεωγραφικά βόρειους να πιστεύουν σε λάθος μεγέθη των ηπείρων. Η Μερκατορική προβολή κατηγορήθηκε λοιπόν ακομά και ως εργαλειό διαστρεύλωσης της γνώσης για πολιτικούς και γεωπολιτικούς λόγους.