Διαχρονική παρακολούθηση βλάστησης Περιοχής Ειδικής Προστασίας «Όρη Τζένα – Πίνοβο» Π.Ε.Πέλλας

'''Εισαγωγή'''

[[Αρχείο:Πίνακας 1. Εδαφοκάλυψη της περιοχής.png |200px|thumb|right|Πίνακας 1. Εδαφοκάλυψη της περιοχής μελέτης]]
 
Στο παρόν άρθρο χρησιμοποιήθηκε η περιοχή Ειδικής Προστασίας «Όρη Τζένα – Πίνοβο» της Π.Ε. Πέλλας για τη μελέτη της διαχρονικής μεταβολής της βλάστησης στη δεκαετία 1989-1999. Λόγω της μεγάλης βιοποικιλότητας σε χλωρίδα και πανίδα, η περιοχή εντάσσεται  στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Νatura 2000 και έχει χαρακτηρισθεί ως Ζώνη Ειδικής Προστασίας (SPA) επειδή αποτελεί ενιαίο ενδιαίτημα για πολλά είδη της ορνιθοπανίδας και για το αγριόγιδο. Το 43,96% των εκτάσεων της περιοχής είναι δάση και μερικώς δασοσκεπείς εκτάσεις, 29,85% είναι ποολίβαδα, ενώ οι θάμνοι αντιπροσωπεύουν το 10,59% (Πίνακας 1).
 


'''Δεδομένα'''

Ως πηγές δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν αναλογικοί και ψηφιακοί θεματικοί χάρτες, πίνακες, διαχειριστικά σχέδια και δορυφορικές ψηφιακές εικόνες του LANDSAT TM5 και ΤΜ7.  Η πρόσφατη εικόνα της περιοχής μελέτης, με ημερομηνία λήψης 5/8/1999, προέρχεται από τον LANDSAT 7 (Landsat ETM+) ενώ η παλαιότερη εικόνα της περιοχής μελέτης, με ημερομηνία λήψης 9/8/1989 προέρχεται από τον LANDSAT 5 .

[[Αρχείο:Δορυφορικές εικόνες 1999-1989.png|200px|thumb|right|Οι ψηφιακές δορυφορικές εικόνες χρονολογίας 1999 και 1989]]


'''Μεθοδολογία''' 

Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την επεξεργασία των δορυφορικών εικόνων έγινε στο λογισμικό Envi και  διακρίθηκε σε τέσσερα επιμέρους στάδια:
- Στην προεπεξεργασία των δορυφορικών δεδομένων, 
- Στην ταξινόμηση των δορυφορικών δεδομένων,
- Στην ανίχνευση των διαχρονικών αλλαγών,
- Στη δημιουργία Γεωγραφικού Συστήματος Πληροφοριών (Γ.Σ.Π). Στο τελικό στάδιο της  έρευνας οι θεματικοί χάρτες που προέκυψαν από το δεύτερο στάδιο συνδυάστηκαν με τα αποτελέσματα των διαχρονικών αλλαγών σε μια κοινή γεωγραφική βάση δεδομένων.


'''Αποτελέσματα'''

[[Αρχείο:Πίνακας 2. Διαχρονικές μεταβολές φυτοκάλυψης.png |200px|thumb|right|Διαχρονικές μεταβολές φυτοκάλυψης σε ποσοστά % του συνόλου της κάθε κατηγορίας]]

[[Αρχείο:Γράφημα μεταβολές φυτοκάλυψης.png |200px|thumb|right|Μεταβολές της φυτοκάλυψης στην περιοχή μελέτης]]
 
Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από την παραπάνω διαδικασία απέδωσαν διαφορές στις κατηγορίες της φυσικής βλάστησης που εντοπίστηκαν στην περιοχή.  Η κατηγορία της οξιάς είναι αυτή που έχει υποστεί τις λιγότερες μεταβολές, ενώ οι υπόλοιπες κατηγορίες εδαφοκάλυψης εμφανίζουν γενικώς μείωση. Ειδικότερα στην περίπτωση των διαφόρων τύπων λιβαδιών, σε ποσοστιαίες μεταβολές η κατηγορία των ποολίβαδων εμφανίζει μείωση στο 11,23% επί του συνόλου της έκτασης που καλύπτει και ακολουθούν οι αραιοί θαμνώνες με μειωμένη φυτοκάλυψη στο 6,58% της έκτασης που καλύπτουν.


'''Συμπεράσματα'''

Από την παραπάνω έρευνα αποδεικνύεται πως η διαχρονική παρακολούθηση της βιοποικιλότητας   με τη χρήση δορυφορικών εικόνων μπορεί να βοηθήσει στην καλύτερη διαχείριση του περιβάλλοντος, αποτρέποντας την υποβάθμιση της περιοχής και μειώνοντας  τους κινδύνους διατάραξης των ενδιαιτημάτων με τη λήψη προστατευτικών μέτρων. Ωστόσο αποδείχθηκε ότι, για την καλύτερη χαρτογράφηση των τάσεων, στην πυκνότητα και το είδος της φυτοκάλυψης  της συγκεκριμένης περιοχής, απαιτείται η χρήση περισσότερων των δύο διαχρονικών εικόνων.  Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατόν να απομονωθούν λανθασμένες εκτιμήσεις που μπορεί να προέρχονται είτε από τον καταγραφέα (ύπαρξη νεφών) είτε από βιοτικούς και αβιοτικούς παράγοντες στο έδαφος.


'''Πηγή''' : Δ. Τρακόλης, Π. Πλατής και Ι. Μελιάδης ΕΘ.Ι.Α.Γ.Ε. – Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών

 [[category:Παρακολούθηση και εκτίμηση διαχρονικών αλλαγών και εξελίξεων]]