Αποψίλωση των τροπικών δασών και κατακερματισμός των οικοτόπων στον Αμαζόνιο: Δορυφορικά Στοιχεία από το 1978 έως το 1988.

'''Αποψίλωση των τροπικών δασών και κατακερματισμός των οικοτόπων στον Αμαζόνιο: Δορυφορικά Στοιχεία  από το 1978 έως το 1988. '''


'''Αντικείμενο Μελέτης:''' Τηλεπισκόπηση και αποψίλωση δασών

'''Συγγραφείς:''' Skole, D. Tucker, C. (1993)

'''Πηγή:'''Science, New Series, 260(5116): 1905-1910, URL: http://www.geog.umd.edu/homepage/courses/372/fall08/articles/skole%20science%201993.pdf


'''Σκοπός της Εφαρμογής:'''Η παρακολούθηση και καταγραφή της αποψίλωσης των τροπικών δασών και του κατακερματισμού των δασών στον Αμαζόνιο μέσω της τηλεπισκόπησης.


'''Εισαγωγή'''

Στην συγκεκριμένη μελέτη έγινε χρήση δορυφορικών εικόνων Landsat που καλύπτουν ολόκληρη την δασική έκταση της λεκάνης του Αμαζονίου στην Βραζιλία από το 1978 έως και το 1988, και χρησιμοποιήθηκαν για τη μέτρηση, της αποψίλωσης και του κατακερματισμού των δασών. Η αποψίλωση των τροπικών δασών αυξήθηκε από 78.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 1978 σε 230.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα το 1988, ενώ ο αριθμός των οικοτόπων τροπικού δάσους, που επλήγησαν σοβαρά όσον αφορά τη βιολογική ποικιλότητα τους, αυξήθηκε από
208.000 σε 588.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Αν και αυτό το ποσοστό της αποψίλωσης των δασών είναι χαμηλότερο από προηγούμενες εκτιμήσεις, οι επιπτώσεις στη βιολογική ποικιλότητα είναι μεγαλύτερη από το αναμενόμενο. Τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στα τροπικά δάση όπου άνω των 50% των αρχικών εκτάσεων τους χάθηκε από αποψιλώσεις των τελευταίων δύο αιώνων κυρίως ως αποτέλεσμα της γεωργικής επέκτασης. Το 50 με 70% των πιο σύγχρονων εκτιμήσεων αφορούν τις αποψιλώσεις στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας, της μεγαλύτερης συνεχόμενης περιοχής τροπικών δασών στον κόσμο. Για την μελέτη χρησιμοποιήθηκαν εικόνες κλίμακας 1:500.00 του δορυφόρου Landsat Thematic Mapper και χρησιμοποιήθηκε το γεωγραφικό σύστημα πληροφοριών (GIS) ώστε να δημιουργηθεί ένας ψηφιακός χάρτης αποψίλωσης και να αξιολογηθεί η επιρροή της δασικής αποψίλωσης και του κατακερματισμού των οικοτόπων.

Η αποψίλωση των τροπικών δασών είναι ένα σημαντικό συστατικό του κύκλου του άνθρακα και έχει σοβαρές επιπτώσεις για τη βιολογική ποικιλότητα. Η αποψίλωση των δασών συμβάλει στην αύξηση του ατμοσφαιρικού C02 και άλλων αερίων που πιθανώς επηρεάζουν το κλίμα Επιπλέον ,καταλαμβάνοντας λιγότερο από το 7% της γήινης επιφάνειας, τα τροπικά δάση φιλοξενούν τα μισά ή περισσότερα από όλα τα φυτικά και ζωικά είδη. Η κύρια ανεπιθύμητη ενέργεια της αποψίλωσης των τροπικών δασών είναι η μαζική εξαφάνιση ειδών, συμπεριλαμβανομένων, για πρώτη φορά, μεγάλους αριθμούς των αγγειακών φυτικών ειδών και η καταστροφή και ο κατακερματισμός των οικοτόπων γεγονός που επηρεάζει την βιοποικιλότητα.

[[Εικόνα:dan15.jpg| thumb| right|'''Εικόνα 1:''' Χρωματική σύνθεση της εικόνας Landsat Thematic Mapper της νότιας Rondonias της Βραζιλία (5 Ιουνίου 1988). Περιοχές τροπικού δάσους που υφίστανται αποψίλωση των δασών, και αποτελείται από κατακερματισμένους οικότοπους. Η περιοχή χαρακτηρίζεται ως απομονωμένο δάσος και έχει έκταση 3 επί 15 χιλιόμετρα.]]

Η χρήση των δορυφορικών δεδομένων και των Γεωγραφικών Συστημάτων Πληροφοριών κάνει δυνατή τη διαστρωμάτωση της περιοχής βάσει των τύπων κάλυψη παρέχοντας έτσι ένα μέσο σύγκρισης με άλλες μελέτες. Η προσέγγιση αυτή είναι επίσης είναι αναγκαία για τη χωρική ανάλυση του κατακερματισμού των οικοτόπων και τα αποτελέσματα που αφορούν την αποψίλωση των δασών.


'''Χρήση της τηλεπισκόπησης στην περιοχή του Αμαζονίου'''

Η μεγαλύτερη περιοχή του Αμαζονίου απαιτεί μια άμεση και ακριβή μέθοδο μέτρησης.  Οι εικόνες του Landsat Thematic Mapper είναι φθηνές και επαρκούς χωρικής και φασματικής ανάλυσης εικόνες για τον προσδιορισμό της αποψίλωσης των δασών. Η ανάλυση με τεχνικές τηλεπισκόπησης παράγει ποσοτικά αποτελέσματα παρόμοια με αυτά της ψηφιακής επεξεργασίας εικόνων πλήρους ανάλυσης, πολυφασματικών στοιχείων του Thematic Mapper και του δορυφόρου SPOT. Για την εργασία χρησιμοποιήθηκαν 210 ασπρόμαυρες δορυφορικές εικόνες κλίμακας 1: 500.000 από το σύνολο της περιοχής του Αμαζονίου που λήφθηκαν κατά κύριο λόγο το 1988,στο κανάλι πέντε (5) του δορυφόρου Landsat Thematic Mapper (1,55 - 1,75 ~ μm).  

Η χωρική ανάλυση της γεωμετρίας της αποψίλωσης των δασών είναι κρίσιμη για την εκτίμηση του δασικού κατακερματισμού και της επίδρασης του στις άκρες των δασικών περιοχών. Στην μελέτη απομονώνονται και μελετώνται αποκομμένες περιοχές δασών  <100 km2 που απομονώθηκαν λόγω αποψίλωσης και υπολογίζονται τα αποτελέσματα της αποψίλωσης στα οικοσυστήματα στις παρυφές των δασών για μια ζώνη 1 χιλιόμετρου κατά μήκος των ορίων. Όλες οι περιοχές του τροπικού δάσους που έχουν αποψιλωθεί πριν από το 1988 οριοθετήθηκαν
συμπεριλαμβανομένων των περιοχών με εγκαταλειμμένα χωράφια και λιβάδια όπου αυτά γίνονται εμφανή. Οι περιοχές μακροχρόνιας υποβάθμισης των δασών κατά μήκος του ποταμού περιελήφθησαν επίσης, όπως και τα διάσπαρτα μικρά ξέφωτα που συνδέονται με τη συλλογή καουτσούκ, εξορυκτικών δραστηριοτήτων,αεροδρόμια, και άλλου είδους δραστηριότητες αποψίλωσης. Όλοι οι ορατοί δρόμοι, οι χαράξεις οι αγωγοί και παρόμοια ανθρωπογενή χαρακτηριστικά εντοπίστηκαν με τηλεπισκοπική ανάλυση των φωτογραφιών και ψηφιοποιήθηκαν ενώ χαρακτηρίστηκαν επίσης ως δραστηριότητες αποψίλωσης των δασών. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκαν 50 ψηφιακές εικόνες του Πολυφασματικού σαρωτή Landsat (MSS) από το 1986 και 15 ψηφιακές εικόνες του Thematic Mapper από το 1988 για λεπτομερή εξέταση των περιοχών Acre, Amazonas, Mato Grosso, Para and Rondonias. Για να καθοριστεί η εκτεταμένη αποψίλωση του 1978 χρησιμοποιήθηκε το GIS για να ψηφιοποιηθούν οι χάρτες κλίμακας 1: 500.000 των εικόνων μονού καναλιού Landsat (MSS) από το Instituto Brasiliero de Desenvolvimento Florestal (IBDF) και από το Instituto de Pes quisas Espaciais (INPE). Επίσης, δημιουργήθηκαν βάσεις δεδομένων για το δάσος και τα ύδατα συνδυάζοντας ένα χάρτη ανάλυσης της βλάστησης των Landsat εικόνων και μετεωρολογικά δορυφορικά δεδομένα.

[[Εικόνα:dan16.jpg| thumb| right|'''Εικόνα 2:''' Αποτύπωση της αποψίλωσης του Αμαζόνιος της Βραζιλίας από το 1988. Η αποψίλωση των δασών που εκπροσωπούνται στο εν λόγω σχήμα αφορούν αποκλειστικά τα στρώματα των δασών.]]


'''Συμπεράσματα'''

Η κατανομή της αποψίλωσης των δασών επηρέασε τους οικοτόπους στον Αμαζόνιο της Βραζιλίας και για το 1978 και 1988 ήταν συγκεντρωμένη σε μια ημισέληνο κατά μήκος των νότιων και ανατολικών παρυφών του Αμαζονίου [ένα χωρικό πρότυπο παρόμοιο με τη διανομή των πυρκαγιών που παρατηρήθηκαν από τις θερμικές ανωμαλίες σε δεδομένα που προήρθαν από το ραδιόμετρο Advanced Very-High Resolution Radiometer (AVHRR)τοο δορυφόρου Landsat] καθώς και κατά μήκος των μεγάλων μεταφορών αξόνων στο εσωτερικό του Αμαζονίου. Η αποψίλωση των δασών αυξήθηκε μεταξύ του 1978 και 1988 (78.000 σε 230.000 km2), ενώ οι επιπτώσεις στους οικοτόπους αυξήθηκε (208.000 με 588.000 km2). Η συνολική περιοχή που αποψιλώθηκε αυξήθηκε από το 1/3 στα 2/3 για κάθε κράτος εκτός την Αμάπα αλλά είναι πιθανό ότι οι αποψιλωμένες περιοχές στην Αμάπα να είναι περισσότερες από την εκτίμηση της έρευνας διότι η υπερβολική νεφοκάλυψη που υπήρχε κατά την περίοδο λήψης των δορυφορικών εικόνων στην περιοχή εμπόδισε την πλήρη ανάλυση τους . Επίσης το 6% του κλειστού δάσους του Αμαζονίου έχει αποψιλωθεί από το 1988 και 15% των δασικών εκτάσεων του Αμαζονίου επηρεάστηκε από την αποψίλωση των δασών προκαλώντας την καταστροφή και την απομόνωση των οικοτόπων.



'''Πηγή Αναφοράς:''' Skole, D. Tucker, C. (1993), “Tropical Deforestation and Habitat Fragmentation in the Amazon: Satellite Data from 1978 to 1988”, Science, New Series, 260(5116): 1905-1910.

[[category:Δασοπονία, Δασική διαχείριση]]