Η Δικαιοσύνη και η Ηθική στην Τηλεπισκόπηση για τη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας
Από RemoteSensing Wiki
Justice and ethics in conservation remote sensing: Current discourses and research needs
Πηγή [[1]]: York N. D.L., Pritchard R., Sauls L.A., Enns C., Foster T. (2023). Justice and ethics in conservation remote sensing: Current discourses and research needs. Biological Conservation, 287: 1-10.
Εισαγωγή
Η τηλεπισκόπηση έχει μεταμορφώσει την έρευνα και την πρακτική στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, προσφέροντας νέες δυνατότητες για την παρακολούθηση και τη διαχείριση των οικοσυστημάτων. Ωστόσο, η αυξανόμενη χρήση αυτών των τεχνολογιών και των δεδομένων που παράγουν εγείρει σημαντικά ηθικά και κοινωνικά ζητήματα δικαιοσύνης. Σε αυτή την ανασκόπηση, εξετάζουμε τον τρόπο με τον οποίο η ηθική και η δικαιοσύνη συζητούνται σε σχέση με τη χρήση της τηλεπισκόπησης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η ανασκόπηση αυτή βασίζεται σε μια συστηματική ανάλυση της ακαδημαϊκής βιβλιογραφίας, με στόχο να αναδείξει τις κύριες τάσεις, τις εντάσεις και τις προτεραιότητες για μελλοντική έρευνα.
Η Τηλεπισκόπηση στη Διατήρηση της Βιοποικιλότητας
Η τηλεπισκόπηση, είτε μέσω δορυφόρων είτε μέσω μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones), έχει ανοίξει νέους ορίζοντες στην παρακολούθηση των οικοσυστημάτων. Τα δεδομένα που προέρχονται από δορυφόρους, όπως τα δεδομένα από τις αποστολές Sentinel της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας (ESA) και Landsat της NASA, επιτρέπουν την παρακολούθηση της γης σε κλίμακα και ανάλυση που θα ήταν αδύνατη με παραδοσιακές μεθόδους. Παράλληλα, η εμπορική βιομηχανία των δορυφόρων αναπτύσσεται ραγδαία, με εταιρείες όπως η Planet και η SpaceX να δημιουργούν συστήματα μικροδορυφόρων που μπορούν να λαμβάνουν εικόνες της Γης καθημερινά με ανάλυση έως και 15 cm. Τα drones, από την άλλη πλευρά, προσφέρουν μεγαλύτερη ευελιξία στην συλλογή δεδομένων και χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο από κοινοτικούς φορείς και τοπικές κοινότητες σε περιοχές υψηλής βιοποικιλότητας.
Ηθικά και Κοινωνικά Ζητήματα
Η χρήση της τηλεπισκόπησης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας εγείρει σημαντικά ηθικά και κοινωνικά ζητήματα. Μια από τις κύριες ανησυχίες είναι η χρήση αυτών των τεχνολογιών για παρακολούθηση (surveillance). Η παρακολούθηση μπορεί να έχει θετικές επιπτώσεις, όπως όταν οι ιθαγενείς κοινότητες χρησιμοποιούν drones για τη διαχείριση των εδαφών τους. Ωστόσο, η ίδια τεχνολογία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για επιβλαβείς μορφές παρακολούθησης, όπως η χρήση drones σε συνδυασμό με τεχνητή νοημοσύνη για την ανίχνευση λαθροθηρών.
Παρακολούθηση και Ασυλία
Η παρακολούθηση μέσω τηλεπισκόπησης μπορεί να οδηγήσει σε παραβιάσεις της ιδιωτικής ζωής και να ενισχύσει αποκλειστικές πρακτικές διατήρησης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι που ζουν σε ή κοντά σε προστατευόμενες περιοχές μπορεί να παρακολουθούνται χωρίς τη γνώση ή τη συγκατάθεσή τους. Αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες, ειδικά όταν τα δεδομένα χρησιμοποιούνται για την επιβολή νόμων ή την ποινικοποίηση δραστηριοτήτων που είναι απαραίτητες για την επιβίωση των τοπικών κοινοτήτων.
Στρατιωτικοποίηση και Ενίσχυση Ανισοτήτων
Η χρήση της τηλεπισκόπησης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας έχει επίσης στρατιωτικές προεκτάσεις. Τα drones, ιδιαίτερα, έχουν στενές συνδέσεις με στρατιωτικές εφαρμογές, και η χρήση τους στη διατήρηση μπορεί να ενισχύσει τις ανισότητες και τις συγκρούσεις. Για παράδειγμα, σε ορισμένες περιπτώσεις, η χρήση drones για την παρακολούθηση λαθροθηρών έχει οδηγήσει σε αντιδράσεις και βίαιες συγκρούσεις με τοπικές κοινότητες.
Διανομή Δυνάμεων και Αυτοματοποίηση
Η τηλεπισκόπηση μπορεί να αλλάξει τη διανομή των δυνάμεων στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Η αυτοματοποίηση της λήψης αποφάσεων μέσω τηλεπισκόπησης, γνωστή και ως "διατήρηση μέσω αλγορίθμων", μπορεί να οδηγήσει σε αποκεντρωμένη και μη διαφανή διαχείριση. Αυτό μπορεί να μειώσει την επιρροή των τοπικών κοινοτήτων και να ενισχύσει ανισότητες στην πρόσβαση και τη χρήση των δεδομένων.
Προτεραιότητες για Μελλοντική Έρευνα
Η ανασκόπηση της βιβλιογραφίας υπογραμμίζει την ανάγκη για περισσότερη έρευνα σχετικά με τις ηθικές και κοινωνικές επιπτώσεις της τηλεπισκόπησης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας. Μερικές από τις κύριες προτεραιότητες περιλαμβάνουν:
Πολιτική Οικονομία της Τηλεπισκόπησης: Η έρευνα πρέπει να εξετάσει τους διάφορους παράγοντες και τα κίνητρα που διαμορφώνουν τις αλυσίδες αξίας των δεδομένων και τον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρεάζουν τη χρήση και τις επιπτώσεις της τηλεπισκόπησης.
Συγκριτικές Μελέτες Περιπτώσεων: Η διεξαγωγή συγκριτικών μελετών σε διαφορετικά γεωγραφικά και πολιτικά πλαίσια μπορεί να βοηθήσει στην κατανόηση των ηθικών επιπτώσεων της τηλεπισκόπησης.
Διαθεματική Συνεργασία: Η συνεργασία μεταξύ φυσικών, κοινωνικών και τεχνολογικών επιστημών είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των ηθικών και κοινωνικών ζητημάτων που εγείρει η τηλεπισκόπηση.
Συμμετοχή των Τοπικών Κοινοτήτων: Η ένταξη των ιθαγενών και τοπικών κοινοτήτων στη διαδικασία έρευνας και λήψης αποφάσεων είναι κρίσιμη για τη διασφάλιση της δικαιοσύνης και της ηθικής στη διατήρηση.
Συμπέρασμα
Η τηλεπισκόπηση προσφέρει σημαντικές δυνατότητες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, αλλά η χρήση της εγείρει σημαντικά ηθικά και κοινωνικά ζητήματα. Η ανάγκη για περισσότερη έρευνα και διαθεματική συνεργασία είναι προφανής, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι τεχνολογίες αυτές χρησιμοποιούνται με τρόπο που προάγει τη δικαιοσύνη και την ηθική. Η ενσωμάτωση των τοπικών κοινοτήτων και η προσοχή στις κοινωνικές επιπτώσεις της τηλεπισκόπησης είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μιας πιο δίκαιης και βιώσιμης προσέγγισης στη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
